Viêm Amidan Hốc Mủ Bã Đậu: Cách Nhận Biết Và Điều Trị

Viêm amidan hốc mủ bã đậu là gì?

Amidan là một tổ chức hạch bạch huyết lympho có vị trí tại nơi giao nhau của thức ăn và đường thở. Về chức năng, amidan có vai trò tiết các kháng thể chống lại các vi khuẩn, virus, nấm hay ức chế các tác nhân khác có cơ hội xâm nhập vào cơ thể. Tuy nhiên, do cấu tạo có nhiều hốc và ngăn nên amidan rất dễ bị các thức ăn dư thừa bám vào. Không những vậy, chức năng của amidan sẽ kém đi nếu lượng tác nhân gây bệnh quá mức. Lâu ngày, amidan sẽ bị sưng nề và hình thành viêm. Một trong số đó có bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu.

Viêm amidan hốc mủ bã đậu là tình trạng amidan bị viêm nhiễm, sưng tấy và ửng đỏ. Trên niêm mạc amidan có xuất hiện một hoặc nhiều khối dạng rắn màu trắng hoặc vàng nhạt với kích thước nhỏ như bã đậu hoặc lớn hơn. Việc hình thành các khối mủ này là do sự trú ngụ của vi khuẩn ở hốc, ngăn tại amidan, lâu ngày hình thành kén. Trong quá trình ăn uống, chính sự ma sát của thức ăn vào các khu vực đã khiến các kén bung ra ngoài thành họng và gây ra mùi hôi khó chịu.

Nhận định từ chuyên gia y tế, đây là căn bệnh viêm amidan mãn tính, rất khó điều trị và dễ gây ra biến chứng. Do đó, người bệnh cần sớm nhận biết và chủ động điều trị từ sớm.

u hiệu nhận biết bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu

Bằng mắt thường, người bệnh hoàn toàn có thể quan sát tình trạng amidan bị viêm. Người bệnh sẽ nhận thấy vùng thành họng xuất hiện những cục mủ màu trắng hoặc vàng nhạt lan sang vùng amidan với kích thước nhỏ như bã đậu. Sau vài ngày, các đốm mủ có thể tự động bật ra khỏi vùng viêm và có mùi hôi rất khó chịu.

Ngoài ra, khi mắc bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu, còn có nhiều triệu chứng kèm theo khác mà người bệnh hoàn toàn có thể nhận biết. Điển hình như:

• Khàn tiếng và hôi miệng là một trong những triệu chứng thường gặp của căn bệnh này;
• Vòm họng có dấu hiệu sưng to và đỏ;
• Cổ họng nhức và đau rát nhiều. Đôi khi cơn đau lan rộng cả hai bên hàm. Thậm chí cơn đau kéo dài dai dẳng và không có dấu hiệu thuyên giảm;
• Cơn đau lan rộng đến vùng đầu gây đau nửa đầu, chóng mặt, kém tập trung;
• Nghẹt mũi nhiều, chảy nước mũi, cơ thể mệt mỏi, uể oải, ngủ không yên giấc, cơ thể nóng ẩm khó chịu;
• Hoạt động ăn uống và giao tiếp bị tác động dẫn đến việc chán ăn, ăn không ngon miệng, ngại giao tiếp, kém tự tin;
• Một số đối tượng có thể bị sốt cao lên đến 38 - 39 độ C;

Nguyên nhân gây ra viêm amidan hốc mủ bã đậu

Bên cạnh đặc điểm cấu trúc amidan là nguyên nhân chính tạo điều kiện cho các vi khuẩn cư trú và phát triển thì còn có nhiều nguyên nhân khác cũng dẫn đến bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu như:

• Yếu tố thời tiết: Đây là một trong những tác nhân hàng đầu gây ra bệnh đường hô hấp nói chung. Thời tiết thay đổi thất thường đã khiến cơ thể không kịp thời thích ứng cùng hới hệ miễn dịch suy yếu đã kích ứng amidan, từ đó hình thành viêm. Nếu việc điều trị không thực hiện từ sớm thì có thể bệnh phát triển thành viêm amidan hốc mủ bã đậu;
• Mắc bệnh hô hấp hoặc tai mũi họng: Khi mắc các bệnh đường hô hấp hoặc các bệnh lý liên quan đến tai mũi họng đều khiến cho hệ miễn dịch bị suy giảm. Từ đó, vi khuẩn, virus hay các tác nhân khác dễ dàng tấn công vào cơ thể cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu phát triển. Lúc này, lượng dịch nhầy tiết ra nhiều và liên tục đưa xuống vùng cổ họng gây nhiễm khuẩn;
• Tác nhân bên ngoài môi trường: Hóa chất, môi trường bị ô nhiễm, khói bụi, khói thuốc lá,... đều có thể trở thành “thủ phạm” tấn công vào amidan khiến tổ chức này bị viêm nhiễm. Trong trường hợp tiếp xúc thường xuyên thì có khả năng tình trạng viêm nhiễm diễn tiến phức tạp hơn;
• Thói quen vệ sinh răng miệng không đảm bảo: Răng miệng không được vệ sinh sạch sẽ hoặc vệ sinh sai cách cũng là nguyên nhân dẫn đến viêm amidan cấp tính và biến chứng là viêm amidan hốc mủ bã đậu.

Viêm amidan hốc mủ bã đậu có nguy hiểm không? Điểm qua biến chứng thường gặp

So với bệnh viêm amidan hốc mủ thì viêm amidan hốc mủ bã đậu nguy hiểm hơn rất nhiều. Lý do chính là căn bệnh này không chỉ tác động đến sức khỏe thể chất, sức khỏe tinh thần còn làm khiến người bệnh kém tự tin khi giao tiếp. Không những vậy, xuyên suốt khoảng thời gian mắc bệnh, chất lượng đời sống của người bệnh còn suy giảm. Nghiêm trọng hơn, biến chứng nguy hiểm sẽ khởi phát nếu bệnh không được quan tâm và điều trị từ sớm. Một số biến chứng điển hình mà người bệnh có thể gặp phải như:

• Biến chứng tại chỗ: Bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu ở mức độ nặng có thể gây ra một số biến chứng tại chỗ như viêm tấy amidan, áp xe thành họng. Lúc này, vùng amidan sẽ bị sưng nề nghiêm trọng, kèm đó là cơn đau nhức nghiêm trọng;
• Biến chứng gần kề: Vì tai mũi họng là ba bộ phận có quan hệ mật thiết với nhau nên vùng hầu họng bị viêm nhiễm thì tác nhân gây hại có thể lan đến và gây viêm. Một số biến chứng lân cận vùng viêm có thể là bệnh về răng miệng, viêm tai giữa, viêm họng, viêm xoang,...;
• Biến chứng toàn thân: Ngoài lan rộng đến tai và mũi, các mầm bệnh có thể xâm nhập vào máu và theo đường máu tấn công vào một số cơ quan khác trong cơ thể, từ đó khiến bệnh nhân mắc bệnh viêm cầu thận cấp, viêm thấp khớp, viêm cầu thận, gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

Các chuyên gia tai mũi họng còn cho biết, người bệnh còn có khả năng bị ung thư vòm họng nếu bệnh tình tiến triển sang giai đoạn nặng nề. Mặc dù khả năng này chiếm tỷ lệ thấp nhưng người bệnh tuyệt đối không được chủ quan với chính sức khỏe của bản thân. Tốt hơn hết, người bệnh cần chủ động thăm khám bệnh tại các phòng khám tai mũi họng uy tín.

Bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu được chẩn đoán như thế nào?

Để nắm rõ hơn và đánh giá chính xác tình trạng viêm amidan hốc mủ bã đậu, bác sĩ sẽ quan sát vùng hầu họng và amidan bằng mắt thường. Xem xét các kích thước của khối “bã đậu” đang tồn tại ở hốc, ngăn amidan. Đồng thời, bác sĩ có thể tra hỏi bệnh nhân bằng những câu hỏi liên quan để biết rõ hơn triệu chứng lâm sàng mà người bệnh gặp phải trong những khoảng thời gian gần đây.

Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân làm thêm một số xét nghiệm để tìm rõ nguyên nhân gây bệnh. Từ kết quả đó, bác sĩ sẽ đưa ra kết luận cuối cùng và phác đồ điều trị phù hợp để loại bỏ triệu chứng cũng như phòng ngừa biến chứng xuất hiện.

Biện pháp chăm sóc và phòng ngừa bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu - Lời khuyên của chuyên gia

Song song với việc điều trị viêm amidan hốc mủ bã đậu theo sự chỉ dẫn của bác sĩ, người bệnh cũng cần đặc biệt quan tâm đến việc vệ sinh răng miệng, chế độ ăn uống và chế độ nghỉ ngơi hằng ngày. Bởi những yếu tố này đều có sự ảnh hưởng đến thời gian hồi phục bệnh cũng như phòng bệnh chuyển biến tiêu cực. Dưới đây là một vài lời khuyên từ chuyên gia tai mũi họng:

• Vệ sinh răng miệng mỗi ngày ít nhất 2 lần vào mỗi buổi sáng sớm và buổi tối trước khi đi ngủ. Ngoài ra, người bệnh nên kết hợp với việc súc miệng bằng nước muối ấm để loại bỏ bụi bẩn và thức ăn dư thừa bám trong hốc amidan;
• Giữ ấm cho cổ họng vào những ngày trời trở lạnh cũng như thời tiết thay đổi thất thường;
• Nên đeo khẩu trang khi đi ra ngoài hay đi đến những nơi tụ tập đông người để phòng lây bệnh đường hô hấp;
• Bổ sung vào thực đơn ăn uống nhiều thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là các loại rau xanh, củ quả và trái cây tươi;
• Trong khoảng thời gian mắc bệnh, vùng hầu họng đang bị tổn thương nên bạn ưu tiên dùng các món ăn được chế biến dưới dạng mềm, chìn nhừ, dễ tiêu hóa để tránh tạo áp lực cho vùng này;
• Uống đủ lượng nước để cân bằng độ điện giải, làm dịu cơn đau rát cũng như thanh lọc cơ thể. Bên cạnh đó, người bệnh cần uống thêm các loại nước ép từ rau xanh, hoa quả tươi để bổ sung chất dinh dưỡng;
• Hạn chế tối đa ăn các thực phẩm cay nóng, thức ăn chiên nhiều dầu mỡ, thức ăn hay đồ uống lạnh,... Bởi đây đều là thức ăn khiến cho vùng cổ họng trở nên tồi tệ hơn;
• Không sử dụng các chất kích thích hay đồ uống có cồn, đặc biệt là thuốc lá;
• Dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn đầu óc. Tránh căng thẳng hay áp lực quá mức. Người bệnh nên tập thói quen tập thể dục mỗi ngày để nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng.

Phương pháp điều trị viêm amidan hốc mủ bã đậu

Bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu người bệnh điều trị từ sớm và điều trị đúng phương pháp. Người bệnh có thể áp dụng cùng lúc nhiều phương pháp nhưng không được lạm dụng. Dưới đây là một số phương pháp điều trị điển hình:

1. Dùng thuốc Tây theo chỉ định của bác sĩ

Dùng thuốc Tây y là một trong những phương án điều trị bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu được nhiều bệnh nhân lựa chọn trong trường hợp bệnh chưa tiến triển nặng. Lý do vì sao việc điều trị bằng thuốc được nhiều người lựa chọn là do thuốc mang lại công dụng nhanh chóng, giúp người bệnh ức chế được sự phát triển của vi khuẩn và hạn chế tình trạng viêm nhiễm chuyển biến nặng nề.

Một số loại thuốc Tây y thường được bác sĩ kê đơn điều trị viêm amidan hốc mủ bã đậu như:

• Thuốc kháng sinh: Nhóm thuốc này có tác dụng ức chế sự hoạt động của vi khuẩn gây viêm nhiễm, hạn chế tối đa việc chúng lây lan sang các cơ quan khác. Một số loại thuốc phổ biến như Augmentin, Amoxicillin,... Đối với trường hợp bị viêm amidan hốc mủ bã đậu do liên cầu khuẩn thì sẽ được chỉ định dùng thuốc kháng sinh Penicillin G với thời gian sử dụng không quá 14 ngày;
• Thuốc chống viêm: Thuốc có tác dụng khắc phục tình trạng amidan bị sưng viêm phù nề, đồng thời ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm chuyển biến nặng. Một số loại thuốc thường được kê đơn như: Oropivalone, Alphachymotrypsin,...;
• Thuốc giảm xung huyết, giảm phù nề: Bác sĩ sẽ kê cho bệnh nhân thuốc giảm xung huyết, giảm phù nề nếu amidan sưng to quá mức gây khó thở, khàn tiếng. Một số loại thuốc thường được kê đơn như Achoay, Amitase,... Ngoài ra, bệnh nhân có thể dùng thêm nước muối sinh lý hoặc Bicarbonate để làm nhẹ triệu chứng;
• Thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau: Các trường hợp xuất hiện cơn sốt kéo dài, bác sĩ sẽ kê thêm cho bệnh nhân một số hạ sốt để ổn định thân nhiệt. Phổ biến nhất là Paracetamol, Hapacol, Efferalgan, Ibuprofen,... Đây đều là những loại thuốc hạ sốt, giảm đau an toàn;
• Một số loại thuốc khác: Thuốc ho, thuốc long đờm, thuốc giảm ngứa rát cổ họng, kẹo ngậm, viên sủi tăng sức đề kháng.

Xuyên suốt quá trình sử dụng thuốc điều trị viêm amidan hốc mủ bã đậu, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc sử dụng thuốc theo sự chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa để phòng tránh một số tác dụng phụ. Đồng thời, người bệnh không được tự ý mua thuốc để sử dụng khi chưa có sự cho phép. Bởi dùng không đúng thuốc không những không có công dụng trị bệnh mà còn khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

2. Dùng tăm bông vô trùng loại bỏ bã đậu

Đối với những trường hợp bã đậu có kích thước lớn, người bệnh hoàn toàn có thể sử dụng tăm bông vô trùng để ấn vào vùng xung quanh bã đậu để làm bật phần mủ trắng ra ngoài. Lúc này, bạn có thể cảm nhận mùi hôi rất khó chịu. Để khắc phục, bạn nên súc miệng bằng nước muối sinh lý 2 - 3 lần.

Lưu ý, để tránh những tổn thương khác, người bệnh có thể nhờ sự trợ giúp của bác sĩ hoặc người thân để thực hiện phương pháp này.

3. Phẫu thuật cắt bỏ amidan

Phẫu thuật cắt bỏ amidan là phương pháp điều trị cuối cùng, được bác sĩ chỉ định nhằm loại bỏ khối amidan bị viêm, từ đó giúp ngăn chặn biến chứng xa nguy hiểm. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng chỉ định điều trị bằng phương án này. Thông thường, phẫu thuật cắt bỏ amidan chỉ phù hợp cho các trường hợp sau:

• Việc điều trị bằng thuốc không mang lại kết quả, khiến cho tình trạng viêm nhiễm chuyển biến tiêu cực;
• Amidan phù nề, sưng to gây chèn ép nhiều lên thanh quản và khí quản khiến người bệnh khó thở, khàn tiếng, mất tiếng, ăn uống trở nên khó khăn hơn, sức khỏe suy yếu;
• Tình trạng viêm amidan mãn tính kéo dài, tái phát nhiều lần trong năm (5 - 7 lần), có thể lây lan sang các cơ quan khác có liên quan;
• Có nguy cơ xuất hiện biến chứng cao.

Mặc dù thủ thuật cắt bỏ amidan mang lại hiệu quả nhanh chóng nhưng phương pháp này vẫn tồn tại nhiều tiềm ẩn nguy hiểm như nhiễm trùng máu, chảy máu kéo dài, nhiễm trùng họng,... Do đó, để tránh những tình huống không may xảy ra, người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế đáng tin cậy để thực hiện, tốt nhất là tìm đến các bệnh viện lớn để điều trị.

4. Chữa viêm amidan hốc mủ bã đậu bằng mẹo vặt dân gian

Ngoài việc điều trị theo các phương pháp trên, người bệnh còn có thể tận dụng một số mẹo vặt được lưu truyền trong dân gian để khắc phục triệu chứng của bệnh viêm amidan hốc mủ bã đậu. Một số mẹo vặt phổ biến như:

• Súc miệng bằng nước muối: Đây là một trong những biện pháp vừa trị bệnh vừa phòng bệnh amidan hốc mủ bã đậu. Về bản chất, trong nước muối có chứa các thành phần hoạt chất có tác dụng kháng khuẩn, sát trùng và ức chế vi khuẩn gây hại cho răng miệng. Vì vậy, người bệnh nên tạo thói quen súc miệng bằng nước muối ấm mỗi ngày từ 2 - 3 lần. Bạn có thể tự pha nước muối hoặc mua nước muối sinh lý 0.9% được bán tại các hiệu thuốc để sử dụng;
• Dùng nghệ tươi: Nghệ là vị thuốc dân gian có công dụng chữa nhiều bệnh lý khác nhau. Trong nguyên liệu này có chứa lượng hoạt chất curcumin rất lớn. Đây là thành phần hoạt chất có công dụng kháng khuẩn cao, hơn thế nữa, chúng còn có công dụng chữa lành các tổn thương do bị viêm nhiễm. Để loại bỏ triệu chứng của bệnh, bạn có thể pha một ít nghệ, mật ong nguyên chất và lượng nước ấm để uống. Kiên trì sử dụng sẽ giúp bệnh tình nhanh chóng thuyên giảm;
• Uống trà gừng mỗi ngày: Mỗi ngày 1 - 2 ly trà gừng vừa có tác dụng làm ấm cổ họng, trị viêm amidan vừa giúp thanh nhiệt cơ thể. Bởi vì trong gừng có chứa lượng lớn thành phần hoạt chất có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và loãng đờm. Hơn thế nữa, uống trà gừng còn giúp an thần và làm dịu cơn đau đầu.

Người bệnh cần lưu ý, mẹo vặt dân gian trên chỉ được xem là phương pháp hỗ trợ điều trị viêm amidan hốc mủ bã đậu và không có tác dụng điều trị dứt điểm bệnh. Vì thế, trước khi áp dụng, người bệnh cần nắm rõ tình trạng sức khỏe hiện tại của bản thân và khả năng đáp ứng. Tốt hơn hết, bạn nên tham vấn ý kiến của chuyên gia nếu có ý định áp dụng.

Viêm amidan hốc mủ bã đậu không chỉ gây ra nhiều gặp khó khăn trong việc ăn uống mà còn khiến người bệnh kém tự tin khi giao tiếp, làm việc. Hơn thế nữa, bệnh còn có khả năng khởi phát thêm nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì thế, người bệnh cần sớm điều trị bệnh và có biện pháp chăm sóc sức khỏe phù hợp. Nếu có thể, bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ tai mũi họng hoặc chuyên gia y tế để nhận những lời khuyên tốt nhất.