Các bài thuốc chữa mất ngủ bằng Đông y thường được kết hợp với các phương pháp điều trị chuyên sâu để đạt được kết quả tốt nhất. Ưu điểm của cách chữa này là có độ lành tính, an toàn cao, hạn chế phát sinh tác dụng phụ khi áp dụng trong thời gian dài và phù hợp với nhiều độ tuổi. Bên cạnh giúp cải thiện các triệu chứng do bệnh lý gây ra, phương pháp này còn tác động đến căn nguyên giúp phòng ngừa bệnh tái phát.
Quan niệm của Đông y về bệnh mất ngủ
Đông y cho rằng mất ngủ thường do các yếu tố sau gây ra:
- Tâm tỳ hư: Lo âu, suy nghĩ nhiều, stress kéo dài làm tổn thương tâm, tỳ, khiến khí huyết không lưu thông, gây khó ngủ, ngủ không sâu giấc.
- Can thận âm hư: Thận âm suy yếu không nuôi dưỡng được tâm, khiến tâm hỏa vượng, gây bứt rứt, khó đi vào giấc ngủ, ngủ hay mơ, tỉnh giấc giữa đêm.
- Đàm nhiệt nội: Ăn uống không điều độ, lạm dụng chất kích thích gây rối loạn tiêu hóa, sinh đàm nhiệt, làm tâm phiền, khó ngủ.
- Ngoại tà xâm nhập: Sự thay đổi thời tiết, môi trường sống ô nhiễm cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Người mất ngủ thường gặp các triệu chứng như khó ngủ, tỉnh dậy giữa đêm, hoặc cảm giác không được nghỉ ngơi khi thức dậy. Đông y xem mất ngủ là kết quả của sự “thừa” hoặc “thiếu” trong cơ thể, do đó, việc sử dụng các bài thuốc thảo dược sẽ giúp điều hòa lại cơ thể và cải thiện giấc ngủ.
7 Bài thuốc chữa mất ngủ bằng Đông y an toàn, hiệu quả
Trong Đông y, có rất nhiều bài thuốc an toàn chữa mất ngủ. Tuy nhiên, mỗi thể bệnh sẽ cần một bài thuốc phù hợp. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, người bệnh nên đến gặp thầy thuốc để được chẩn đoán và tư vấn cụ thể. Dưới đây là một số bài thuốc nổi bật:
Bài thuốc Thiên vương Bổ tâm đan
Bài thuốc này chuyên trị mất ngủ do tâm thận hư hỏa. Với tác dụng tư âm, thanh nhiệt và an thần, nó còn hỗ trợ điều trị rối loạn giấc ngủ và tim hồi hộp. Tuy nhiên, cần thận trọng khi dùng cho người có vấn đề về tiêu hóa.
Chuẩn bị:
- Đan sâm 15g
- Nhân sâm 18g
- Huyền sâm 15g
- Phục linh 15g
- Sinh địa hoàng 120g
- Cát cánh 15g
- Thiên môn đông (bỏ lỗ) 60g
- Đương quy thân 60g
- Viễn chí (bỏ lõi) 15g
- Ngũ vị tử 15g
- Toan táo nhân 60g
- Mạch môn đông 60g (bỏ lõi)
- Bá nhân tử 60g
Hướng dẫn sắc thuốc:
- Các dược liệu được nghiền thành bột mịn, sau đó trộn đều với mật ong để tạo thành viên hoàn có kích thước tương đương hạt ngô.
- Sau đó lăn qua bột chu sa và cho vào lọ, đậy nắp và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát.
- Mỗi lần dùng 1 viên uống cùng với nước sắc long nhãn, ngày uống 3 lần.
Chữa mất ngủ với bài thuốc Chu sa An thần hoàn
Dành cho trường hợp tâm hỏa vượng, bài thuốc này giúp dưỡng huyết, thanh tâm và an thần. Nếu mất ngủ nặng, có thể gia giảm thêm táo nhân hoặc liên tử tâm để tăng hiệu quả.
Chuẩn bị:
- Chu sa 4g
- Hoàng liên 6g
- Quy thân 2g
- Sinh địa 2g
- Chích thảo 2g
Cách sắc thuốc:
- Cho một ít nước vào chu sa và tán thành bột mịn
- Các vị thuốc còn lại cũng mang đi tán bột rồi trộn đều với bột chu sa
- Mỗi lần uống 4 – 12g trước khi ngủ cùng với nước ấm
Lưu ý: Trong chu sa có độc tính nên không áp dụng bài thuốc này trong thời gian dài
Bài thuốc Quy tỳ thang
Thích hợp cho những người có vấn đề về tạng tâm và tỳ. Bài thuốc có tác dụng bổ huyết và giúp chữa mất ngủ, hồi hộp, các triệu chứng như ăn uống kém. Quy tỳ thang có tác dụng bổ khí, hỗ trợ phục hồi sức khỏe.
Chuẩn bị:
- Bạch truật 12g
- Nhân sâm hoặc có thể thay thế bằng Đảng sâm 12g
- Táo đỏ 3 quả
- Phục thần 12g
- Hoàng kỳ 12g
- Quế tròn 8g
- Toan táo nhân 12g
- Mộc hương 2g
- Viễn chí 4g
- Chích cam thảo 2g
- Đương quy 8g
- Sinh khương 3 lát
Hướng dẫn thực hiện:
- Các vị thuốc sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ
- Đun trên lửa nhỏ đến khi nước sắc đặc thì tắt bếp
- Chia nước thuốc thành 3 lần và uống hết trong ngày
- Mỗi ngày sắc uống 1 thang
Bài thuốc Ức can tán chữa chứng mất ngủ
Được ghi chép từ sớm trong y học cổ truyền, bài thuốc này chữa mất ngủ, thần kinh suy nhược và trẻ đái dầm. Các thành phần giúp giảm căng thẳng, làm dịu tinh thần, mang lại giấc ngủ ngon.
Chuẩn bị:
- Điếu đằng câu 3g
- Đương quy 3g
- Phục linh 4g
- Truật 4g
- Cam thảo 1.5g
- Sài hồ 2g
Cách sắc thuốc:
- Sau khi đã rửa sạch các vị thuốc, cho chúng vào ấm và đổ thêm nước đủ dùng.
- Đun đến khi nước còn lại khoảng 1/3 thì tắt bếp.
- Chia nước thuốc ra làm 3 phần và uống hết trong ngày.
- Mỗi ngày sắc uống 1 thang đến khi tình trạng mất ngủ thuyên giảm hẳn.
Bài thuốc Đông y Ôn đảm thang chữa mất ngủ
Chủ trị chứng mất ngủ kèm theo chóng mặt và rêu lưỡi vàng. Bài thuốc giúp thanh nhiệt, hóa đàm và an thần, phù hợp với người có triệu chứng cụ thể.
Chuẩn bị:
- Trần bì 8 – 12g
- Chế bán hạ 8 – 12g
- Phục linh 8 – 12g
- Chỉ thực 8 – 12g
- Cam thảo 4g
- Trúc nhự 8g
- Táo 5 quả
Cách sắc thuốc:
- Các dược liệu mang đi rửa sạch rồi cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ
- Đun thuốc trên lửa nhỏ đến khi nước thuốc đặc lại thì tắt bếp
- Chi nước thuốc thành 2 lần và uống hết trong ngày
- Hãy sắc và uống một thang mỗi ngày cho đến khi tình trạng bệnh được cải thiện hoàn toàn.
Chữa mất ngủ với bài thuốc Đông y An thần định chí hoàn
Dành cho những người thường xuyên gặp khó khăn trong giấc ngủ và cảm thấy mệt mỏi. Bài thuốc có tác dụng bổ tâm khí, cải thiện tình trạng mất ngủ do tâm hư.
Chuẩn bị:
- Phục thần 12g
- Phục linh 12g
- Viễn chí 8g
- Nhân sâm 8g
- Long xỉ 12g
- Thạch xương bồ 12g
Hướng dẫn sắc thuốc:
- Sau khi rửa sạch các dược liệu, bạn cho chúng vào ấm và sắc với lượng nước phù hợp.
- Chia nước thuốc thành ba phần và uống hết trong ngày.
- Mỗi ngày dùng 1 thang để cảm nhận tình trạng mất ngủ cải thiện
Một số món ăn từ vị thuốc Đông y hỗ trợ điều trị mất ngủ
Ngoài các bài thuốc Đông y chữa mất ngủ, người bệnh cũng có thể cải thiện tình trạng mất ngủ, an thần thông qua một số món ăn từ các vị thuốc Đông y. Dùng các món ăn này thường xuyên còn giúp bồi bổ sức khỏe, tăng tuần hoàn máu và giảm tình trạng mệt mỏi, suy nhược hiệu quả.
Dưới đây là một số dược thiện giúp ngủ ngon, an thần hiệu quả:
- Canh Long Nhãn, Liên Tử: Nấu liên tử, long nhãn và bột ngó sen giúp an thần và bổ khí huyết.
- Canh Tim Lợn: Kết hợp tim lợn với các vị thuốc khác, có tác dụng ích can, dưỡng tâm, chữa mất ngủ.
- Canh Thiên Ma: Ninh cùng thịt gà và rau củ, món này an thần và giảm căng thẳng.
Bài viết đã tổng hợp các bài thuốc chữa mất ngủ bằng Đông y và một số lưu ý trong quá trình áp dụng. Thông tin bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để đảm bảo an toàn cũng như khắc phục chứng mất ngủ hiệu quả, người bệnh cần chủ động đến gặp bác sĩ chuyên môn để được thăm khám và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng bệnh lý.
TÌM HIỂU THÊM:
- Mất ngủ nên ăn gì và không ăn gì tốt nhất?
- Bà bầu mất ngủ nên ăn gì tốt nhất cho em bé
Mất ngủ kinh niên không chỉ gây mệt mỏi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Thiếu hụt một số vitamin có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra tình trạng này. Hãy cùng tìm hiểu:
- Vitamin D: "Vitamin ánh nắng" này không chỉ tốt cho xương mà còn giúp điều hòa giấc ngủ.
- Vitamin B Complex: Đặc biệt là B6 và B12, chúng đóng vai trò quan trọng trong sản xuất melatonin - hormone điều hòa giấc ngủ.
- Magie: Khoáng chất này giúp thư giãn cơ bắp và thần kinh, tạo điều kiện cho giấc ngủ sâu hơn.
Bổ sung đầy đủ các vitamin này qua chế độ ăn uống hoặc viên uống bổ sung có thể là chìa khóa giúp bạn tìm lại giấc ngủ ngon và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Ngủ trưa không chỉ là một thói quen thư giãn mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể:
- Tăng cường năng suất làm việc: Giấc ngủ ngắn giúp phục hồi năng lượng, cải thiện sự tập trung và hiệu suất làm việc buổi chiều.
- Cải thiện tâm trạng: Giảm căng thẳng, mệt mỏi, giúp bạn cảm thấy tỉnh táo và vui vẻ hơn.
- Tốt cho tim mạch: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng ngủ trưa điều độ có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Hỗ trợ trí nhớ & học tập: Ngủ trưa giúp củng cố trí nhớ, tăng khả năng tiếp thu kiến thức mới.
Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích của giấc ngủ trưa, hãy lưu ý:
- Thời gian ngủ: Nên ngủ từ 20-30 phút để tránh rơi vào giấc ngủ sâu, gây cảm giác mệt mỏi khi thức dậy.
- Thời điểm ngủ: Tránh ngủ trưa quá muộn vào buổi chiều, có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ đêm.
Mất ngủ có thể là một trong những dấu hiệu sớm của thai kỳ, thường đi kèm với các triệu chứng khác như buồn nôn, đau ngực, và đi tiểu thường xuyên. Tuy nhiên, mất ngủ cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác gây ra.
- Hormone thay đổi: Sự gia tăng progesterone trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ.
- Thay đổi thể chất: Đau lưng, chuột rút, và khó tìm tư thế ngủ thoải mái cũng góp phần gây mất ngủ.
- Lo lắng và căng thẳng: Tâm trạng thay đổi khi mang thai cũng có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ.
Nếu bạn nghi ngờ mình có thai và đang gặp phải tình trạng mất ngủ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ. Đừng quên tìm hiểu thêm về các dấu hiệu mang thai khác và cách cải thiện giấc ngủ trong thai kỳ để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.