Y TẾ THÁI NGUYÊN
Trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi thường xuất phát từ các bệnh lý ở đường hô hấp như viêm họng, viêm mũi xoang hoặc cũng có thể do thay đổi thời tiết. Một số trẻ bị bệnh kéo dài làm ảnh hưởng đến sức khỏe, giấc ngủ cũng như khả năng ăn uống. Những cách trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà thường được các mẹ lựa chọn để khắc phục bệnh cho bé nhằm đảm bảo an toàn cho con yêu của mình.
Hiện tượng ho sổ mũi ở trẻ sơ sinh
Ho, sổ mũi là những triệu chứng thường gặp khi đường hô hấp của trẻ sơ sinh bị kích ứng, viêm nhiễm. Nguyên nhân có thể là do bé bị nhiễm vi khuẩn, virus hoặc do bị dị ứng sau khi tiếp xúc với các yếu tố dị nguyên như mạt bụi, phấn hoa…
Đôi khi, trẻ sơ sinh có thể bị ho sổ mũi kéo dài kèm theo các triệu chứng khác như khó thở, thở khò khè, ngứa hoặc đau rát trong cổ họng, chán ăn, mệt mỏi, bỏ bú, nóng sốt, vướng đàm, mệt mỏi. Trường hợp này, cha mẹ nên thận trọng bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bé đang mắc các bệnh lý ở đường hô hấp như viêm xoang, viêm mũi dị ứng, viêm VA hay viêm họng… Cần tìm hiểu chính xác nguyên nhân gây ho sổ mũi ở trẻ để có phương pháp điều trị đúng đắn, kịp thời.
10 cách trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà an toàn
Một số mẹo trị bệnh tự nhiên được các mẹ lựa chọn để trị ho, sổ mũi cho trẻ sơ sinh nhằm đảm bảo an toàn cho bé. Mẹ có thể tham khảo những cách dưới đây:
1. Mẹo trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh bằng lá hẹ
Sử dụng lá hẹ là một trong những phương pháp giảm ho, sổ mũi cho trẻ sơ sinh từ tự nhiên đang được nhiều mẹ tin tưởng áp dụng. Chiết xuất từ lá chứa nhiều hoạt chất kháng sinh như allicin hay sulfit. Chúng hoạt động bằng cách tiêu diệt vi khuẩn, virus gây bệnh ở đường hô hấp của bé. Bên cạnh đó, lá hẹ còn cung cấp flavonoid , vitamin A, C, K và nhiều loại khoáng tố thiết yếu giúp chống viêm, bảo vệ niêm mạc đường hô hấp và cải thiện khả năng miễn dịch của bé.
Y học cổ truyền còn ghi nhận, lá hẹ là thảo dược có tính ấm, giúp tiêu viêm, giảm ho, thải trừ độc tố, làm tan đờm nhầy. Sử dụng nguyên liệu này đúng cách sẽ xoa dịu cơn ho và cảm giác đau rát trong cổ họng của bé, đồng thời cải thiện tình trạng sổ mũi cho trẻ sơ sinh một cách an toàn.Có nhiều cách dùng lá hẹ chữa ho sổ mũi cho bé. Mẹ có thể tham khảo một số cách sau:
- Cách 1: Dùng 1 nắm lá hẹ tươi rửa sạch, cắt nhỏ. Đem hấp cách thủy cùng 3 thìa đường phèn. Chắt nước cho trẻ uống vài lần trong ngày, mỗi lần 3ml.
- Cách 2: Lấy 15g lá hẹ kết hợp với 15g hoa đu đủ đực, 12g hạt chanh, xay nhuyễn. Bỏ hỗn hợp vào trong chén, trộn thêm 3 thìa đường phèn đem hấp cách thủy 20 phút. Cho trẻ uống 3 lần trong ngày.
- Cách 3: Hơ nóng một ít lá hẹ đến nhiệt độ ấm vừa phải sao cho không làm bỏng da, đắp lên cổ của bé. Áp dụng mỗi ngày 2 lần, mỗi lần để khoảng 15 phút.
2. Cách chữa ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh bằng gừng
Gừng được sử dụng khá phổ biến trong các bài thuốc dân gian trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh. Thảo dược này có chứa nhiều thành phần quý như linalol, borneol, b-zingiberen, geraniol. Khi được hấp thu, các chất này sẽ phát huy tác dụng chống viêm sưng , giảm đau, đồng thời tăng cường lưu thông máu đến khu vực niêm mạc đường hô hấp bị tổn thương để làm lành các mô bị viêm.
Ngoài ra, tính ấm tự nhiên của gừng còn giúp giữ ấm cơ thể cho bé, đồng thời giảm ho, cải thiện tình trạng sổ mũi do viêm xoang, viêm họng, viêm VA hay do các bệnh lý khác ở đường hô hấp.
- Dùng nước gừng: Gừng tươi được đem bằm nhuyễn, sau đó lấy 1 thìa cà phê bỏ vào trong ly nước sôi. Đậy miệng ly lại, ủ kín từ 15 – 20 phút để các hoạt chất trong gừng tiết hết ra nước. Thêm vào một chút đường, quậy tan, cho bé uống ngày 2 – 3 lần.
- Tắm hoặc ngâm chân với nước gừng: Phương pháp này có thể giúp giữ ấm cơ thể cho trẻ sơ sinh, giảm ho, sổ mũi, hỗ trợ điều trị các bệnh lý ở đường hô hấp. Để sử dụng, mẹ chỉ cần lấy 1 củ gừng tươi bỏ lên bếp nướng chín rồi giã nát và bỏ vào chậu nước tắm của bé. Hoặc nấu gừng với 500ml nước để trẻ ngâm chân khoảng 10 phút trước khi đi ngủ. Trong quá trình tắm và ngâm chân, mẹ nên mát xa cho bé và day bấm huyệt dũng tuyền nằm dưới gan bàn chân của trẻ để đạt được hiệu quả tốt hơn.
3. Cam nướng chữa ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh
Thêm một cách trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh mẹ có thể tham khảo đó là dùng cam nướng. Múi cam đặc biệt giàu vitamin C, giúp sát khuẩn đường hô hấp, giảm ho, tiêu đờm, chống sổ mũi, nghẹt mũi, đồng thời giúp bé có sức đề kháng tốt hơn khi bị virus, vi khuẩn tấn công.
Trong khi đó, vỏ cam lại chứa nhiều tinh dầu có khả năng kháng khuẩn mạnh. Đồng thời chất này cũng giúp xoa dịu kích ứng trong cổ họng, giảm viêm nhiễm, cải thiện các triệu chứng khó chịu liên quan đến cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản ở trẻ sơ sinh.Cách sử dụng:
- Uống nước cam nướng nguyên chất: Rửa sạch một quả cam cỡ vừa, lau khô. Sau đó bỏ cam lên vỉ và nướng trên bếp than khoảng 10 phút, chú ý trở cam đều tay để không bị cháy vỏ. Để cam nguội, vắt nước cho bé uống 2 – 3 lần trong ngày.
- Dùng cam nướng muối: Cắt một đầu của quả cam rồi nhét vào bên trong một ít muối. Sau đó dùng tăm ghim nắp lại và đem nướng khoảng 10 – 15 phút. Vắt nước, chia làm 3 phần đều nhau cho trẻ uống hết trong ngày.
*Lưu ý: Không cho trẻ uống nước cam khi đang đói bụng sẽ gây xót ruột và làm axit trong dạ dày tăng cao. Tốt nhất bạn nên cho con uống sau khi ăn từ 30 phút đến 1 giờ.
4. Bài thuốc trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh từ củ cải trắng
Củ cải trắng được nhiều người ví như nhân sâm vì có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Thực phẩm này có tính mát, bổ sung nhiều nước, chất xơ, vitamin cùng nhiều loại khoáng tố cần thiết cho sức khỏe của bé. Nghiên cứu hiện đại cũng đã chỉ ra, hoạt chất Raphanin được tìm thấy trong loại củ này có tác dụng ức chế tốt đối với các chủng vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp ở trẻ sơ sinh như liên cầu khuẩn hay tụ cầu khuẩn.
Y học cổ truyền cũng sử dụng củ cải trắng như một vị thuốc chữa bệnh. Nó có tác dụng giảm ho, long đờm, bổ phế, chủ trị ho có đờm, sổ mũi, viêm họng, viêm phế quản.Cách chữa ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh bằng củ cải trắng như sau:
- Uống nước ép củ cải: Chuẩn bị 200g củ cải trắng, rửa sạch, bỏ vỏ, thái nhỏ. Cho củ cải vào nồi nấu chung với 500ml nước. Đun sôi khoảng 15 phút. Lọc nước cho trẻ uống mỗi ngày từ 3 – 4 lần.
- Kết hợp củ cải với hạnh nhân và cam thảo: Lấy 12g củ cải (gọt vỏ, cắt nhỏ) đem sắc chung với 12g hạnh nhân và 8g cam thảo. Đun sôi kỹ trong 15 phút để lấy nước cho bé uống 2 hoặc 3 lần mỗi ngày. Kiên trì sử dụng bài thuốc này trong vài ngày liền để bệnh của trẻ có sự tiến triển tốt.
5. Cách chữa ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà bằng tỏi
Trong dân gian, tỏi đã được sử dụng như một phương thuốc tự nhiên giúp chống lại tình trạng ho, sổ mũi, viêm đường hô hấp ở trẻ sơ sinh từ rất lâu đời. Lý do bởi loại củ này chứa nguồn allicin vô cùng phong phú, một hoạt chất có tác dụng kháng sinh, giúp ức chế sự sinh trưởng của nhiều loại vi khuẩn, virus gây bệnh, đồng thời củng cố chức năng hoạt động của hệ miễn dịch.
Cùng với đó, các thành phần Ajoene, Liallyl Sulfide được tìm thấy trong tỏi cũng hoạt động mạnh mẽ trong việc kháng viêm, diệt khuẩn, bảo vệ niêm mạc đường hô hấp của trẻ khỏi tác hại của gốc tự do. Tất cả những điều này đều góp phần xoa dịu cơn ho và cải thiện tình trạng sổ mũi ở trẻ sơ sinh.
Cách thực hiện:
- Uống sữa tỏi: Lấy 2 tép tỏi tươi lột vỏ, giã nát. Thêm vào 2 thìa nước lọc, quậy đều và chắt lấy nước cốt. Hòa nước tỏi vào trong ly sữa cho bé uống.
- Tỏi nướng: Mẹ hãy lấy 1 củ tỏi đem bọc vào trong giấy bạc, sau đó bỏ lên bếp than nướng chín. Loại bỏ vỏ, lấy phần tép bên trong giã nát. Hòa với một ít nước ấm, lọc bỏ bã giữ lại nước cho trẻ uống ngày 2 lần.
6. Chanh đào ngâm đường phèn trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh
Giàu vitamin C, chanh đào hoạt động tích cực trong việc kháng viêm, diệt khuẩn, ngăn chặn tình trạng nhiễm trùng trong đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi xoang, viêm họng hay viêm amidan… Đây là nguyên nhân phổ biến khiến cho trẻ sơ sinh bị ho, sổ mũi. Hơn nữa, cơ thể được bổ sung đầy đủ vitamin C cũng giúp bé bớt mệt mỏi và có sức đề kháng tốt hơn.
Chanh đào khá lành tính. Các mẹ có thể dùng loại quả này ngâm chung với đường phèn để trị ho, sổ mũi cho bé.Các bước thực hiện:
- Trước tiên cần chuẩn bị chanh đào ( chọn loại già, chín, ruột hồng, vỏ ngoài căng bóng ) và đường phèn.
- Rửa sạch chanh rồi ngâm với nước muối khoảng 30 phút. Sau đó vớt ra cho ráo nước và thái thành nhiều lát mỏng.
- Đường phèn giã nát
- Tiến hành xếp nguyên liệu đã sơ chế vào trong hũ thủy tinh. Cứ 1 lớp chanh lại rải lên một lớp đường phèn cho đến hết.
- Để hũ nơi thoáng mát cho đường tan từ từ và ngấm vào trong chanh. Sau 2 đến 3 tháng có thể lấy ra cho bé uống.
- Để trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh, mẹ hãy lấy nước ngâm cho con uống. Mỗi lần dùng 1 thìa x 3 lần/ngày. Uống sau các bữa ăn chính 30 phút.
7. Mẹo giảm ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh bằng lá húng quế
Lá húng quế cũng được các mẹ dùng làm thuốc trị ho sổ mũi tại nhà cho trẻ sơ sinh. Trong lá chứa nhiều tinh dầu, bao gồm vitamin C, K, sắt, kali và đặc biệt là caffeic acid. Những chất này có tác dụng diệt khuẩn, kháng nấm, tiêu viêm, loại bỏ đờm nhầy, qua đó cải thiện tình trạng ho có đờm, sổ mũi cho trẻ.Bên cạnh đó, húng quế còn giúp thúc đẩy tiêu hóa, mang lại cho bé cảm giác ăn uống ngon miệng hơn trong những ngày bị bệnh.Cách sử dụng:
- Dùng húng quế và khế chua: Lấy 2 quả khế chua đem giã nát cùng 1 nắm lá húng quế. Vắt nước cốt hòa chung với 50g đường phèn rồi đem hấp cách thủy đến khi đường tan hết là được. Bảo quản trong lọ kín, để vào ngăn mát tủ lạnh cho bé uống dần. Mỗi lần uống 1 thìa x 3 – 4 lần/ngày.
- Húng quế và đường phèn trị ho sổ mũi, viêm họng cho trẻ sơ sinh: Dùng 20g lá húng quế đem rửa sạch, giã nát. Thêm vào 10ml nước sôi. Lọc lấy nước cốt rồi quậy với ít đường phèn sao cho hơi ngọt ngọt. Chia hỗn hợp làm 2 phần cho bé uống hết trong ngày.
8. Rau tần dày lá trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh
Cách trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà bằng rau tần dày lá đang được nhiều mẹ rỉ tai nhau áp dụng. Thảo dược này còn được biết đến với tên gọi khác là lá húng chanh. Lá có tính ấm, vi cay, giúp tiêu đờm, diệt khuẩn, chủ trị ho sổ mũi do cảm lạnh, cảm cúm, viêm họng. Tinh dầu chiết xuất từ lá húng chanh cũng giúp tiêu diệt các tác nhân gây bệnh đường hô hấp ở trẻ sơ sinh, làm thông thoáng đường thở để bé dễ chịu hơn.
Cách làm:
- Uống nước rau tần dày lá: Dùng 20g lá rửa sạch, rửa sạch và ngâm nước muối. Cuối cùng giã nát, vắt nước cốt cho bé uống 2 lần mỗi ngày.
- Rau tần dày lá hấp đường phèn: Thái nhỏ 20g dược liệu rồi bỏ vào bát. Chưng cách thủy chung với 20g đường phèn. Lấy nước cho bé uống vài lần trong ngày để giảm ho và bớt sổ mũi.
9. Bài thuốc trị ho sổ mũi tại nhà cho trẻ sơ sinh bằng rau diếp cá
Rau diếp cá cũng là thực phẩm có đặc tính kháng sinh tự nhiên. Chính vì vậy, loại cây này thường được dân gian sử dụng làm thuốc trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh có liên quan đến các chứng nhiễm khuẩn ở đường hô hấp như viêm họng, viêm xoang hay viêm VA…Cách đơn giản nhất để cải thiện tình trạng ho, sổ mũi cho bé đó chính là xay rau diếp cá lấy nước cốt rồi đem hấp cách thủy uống. Ngoài ra, mẹ có thể kết hợp thảo dược này cùng với nước vo gạo trị bệnh cho bé theo hướng dẫn dưới đây.
- Giã nát 1 nắm rau diếp cá đã được rửa sạch sẽ
- Bỏ rau vào nồi chung với 1 bát nước vo gạo lần 2
- Đun sôi trong 3 phút, lọc lấy nước, bỏ bã
- Để nước nấu nguội bớt cho trẻ uống mỗi ngày 3 lần
10. Quất xanh hấp đường phèn chữa ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh
Cuối cùng, một cách trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà đơn giản, an toàn cho trẻ sơ sinh mẹ không nên bỏ qua đó là dùng quất xanh hấp đường phèn. Giàu vitamin C và tinh dầu, quả quất có tác dụng sát trùng cổ họng, làm tiêu đờm nhầy, giảm viêm, thúc đẩy quá trình chữa lành tổn thương trong cổ họng và các vị trí khác trên đường hô hấp của bé, từ đó cải thiện cơn ho cũng như tình trạng sổ mũi của bé.Cách thực hiện:
- Rửa sạch 4 quả quất xanh, cắt làm đôi, giữ nguyên cả hạt
- Bỏ quất vào chén trộn chung với một ít đường phèn
- Đem hấp cách thủy hoặc bỏ vào nồi cơm hấp trong 20 phút
- Cho bé uống 2 – 3 lần/ngày sau khi ăn
Trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi khi nào nên dùng thuốc để điều trị?
Những cách trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà ở trên chỉ thích hợp với các bé bị nhẹ do có tác dụng từ từ và không phải trường hợp nào áp dụng cũng thấy hiệu quả. Mẹ nên đưa con đi khám trong các trường hợp sau:
- Bé bị ho nhiều kèm theo sổ mũi kéo dài
- Trẻ bị sốt quá 2 ngày
- Nước mũi đặc, có màu vàng hoặc màu xanh
- Bé mệt mỏi, bỏ bú, chán ăn
- Đã áp dụng các mẹo tự nhiên nhưng không có hiệu quả.
Tại bệnh viện, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm máu, nội soi mũi họng, đo nhiệt độ… để chẩn đoán nguyên nhân khiến cho trẻ sơ sinh bị ho, sổ mũi. Tùy theo bệnh lý cùng các triệu chứng đi kèm, trẻ có thể được chỉ định một số loại thuốc sau:
- Thuốc kháng sinh: Dùng khi đường hô hấp của bé bị nhiễm khuẩn. Không dùng thuốc kháng sinh cho trẻ bị ho, sổ mũi do virus.
- Thuốc giảm ho: Trẻ bị ho khan nhiều gây ảnh hưởng đến sức khỏe và giấc ngủ sẽ được cân nhắc chỉ định thuốc giảm ho.
- Thuốc long đờm, tiêu đờm: Nhóm thuốc này được chỉ định cho bé bị ho nhiều đờm.
- Thuốc kháng histamin: Đây là thuốc chống dị ứng, được chỉ định để điều trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh bị dị ứng.
Cách chăm sóc cho trẻ sơ sinh bị ho sổ mũi
Trong quá trình áp dụng những cách trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà, cha mẹ cần chú ý chăm sóc cho bé đúng cách để sức khỏe nhanh hồi phục.
- Để bé nghỉ ngơi nhiều ở không gian yên tĩnh, thoáng đãng, sạch sẽ
- Thường xuyên cho bé uống nước, đặc biệt là nước ấm để xoa dịu cổ họng và làm loãng chất nhầy. Trường hợp trẻ còn đang bú mẹ thì có thể cho bé bú nhiều lần hơn, mỗi lần chỉ nên bú một lượng sữa vừa phải để không bị nôn ói.
- Kê cao đầu của bé trong lúc ngủ để trẻ dễ thở và ngủ ngon giấc hơn
- Thường xuyên vỗ rung để làm long đờm trong đường hô hấp của trẻ, giúp bé bớt ho và dễ thở hơn
- Vệ sinh răng miệng cho bé đúng cách. Thường xuyên dùng nước muối sinh lý nhỏ mũi để sát khuẩn, làm loãng chất nhầy trong mũi và hút mũi cho bé nếu cần thiết.
- Mát xa chân bằng dầu nóng rồi mang tất vào cho bé trước khi đi ngủ để giữ ấm cơ thể, giúp bé bớt ho vào ban đêm.
- Dùng máy phun sương để duy trì độ ẩm cho niêm mạc mũi họng, giúp hạn chế tình trạng kích ứng và sản xuất nhiều đờm nhầy trong đường hô hấp
- Trẻ trong độ tuổi ăn dặm có thể bổ sung thêm các thực phẩm giàu đạm, rau xanh và hoa quả tươi vào bữa ăn của bé để nâng cao khả năng miễn dịch cho đường hô hấp.
Những cách trị ho sổ mũi cho trẻ sơ sinh ở trên hầu hết đều được áp dụng theo kinh nghiệm dân gian truyền miệng. Các mẹ nên thận trọng khi áp dụng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi. Để đảm bảo an toàn cho bé, tốt nhất mẹ nên tham vấn ý kiến của các chuyên gia y tế trước khi áp dụng trị bệnh cho con.
