Mang thai là một giai đoạn tuyệt vời nhưng cũng đầy thử thách đối với người phụ nữ. Cơ thể trải qua nhiều thay đổi về nội tiết tố, khiến mẹ bầu dễ mắc phải một số vấn đề sức khỏe, trong đó có viêm xoang. Vậy viêm xoang khi mang thai có gì khác biệt? Làm thế nào để điều trị an toàn và hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé!
Viêm xoang khi mang thai là gì?
Viêm xoang khi mang thai là tình trạng viêm nhiễm ở các xoang cạnh mũi xảy ra trong thai kỳ. Sự thay đổi nội tiết tố cùng với áp lực từ sự gia tăng lưu lượng máu có thể làm niêm mạc mũi sưng lên, gây tắc nghẽn xoang và dẫn đến viêm. Đây là một tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ bầu và đôi khi gây khó chịu kéo dài nếu không được xử lý đúng cách.
Dấu hiệu nhận biết bà bầu bị viêm xoang
Triệu chứng viêm xoang khi mang thai tương tự như viêm xoang ở người bình thường, bao gồm:
- Nghẹt mũi: Khó thở, ngạt mũi, đặc biệt là về đêm.
- Sổ mũi: Chảy dịch mũi, có thể trong, vàng hoặc xanh.
- Đau nhức: Đau nhức vùng trán, má, quanh mắt, răng hàm trên.
- Ho: Thường là ho khan, đặc biệt là về đêm do dịch mũi chảy xuống họng.
- Mất khứu giác: Khả năng ngửi giảm sút hoặc hoàn toàn biến mất.
- Sốt: Có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao, kèm theo mệt mỏi, đau đầu.
Tuy nhiên, do sự thay đổi nội tiết tố khi mang thai, một số mẹ bầu có thể gặp phải triệu chứng nghẹt mũi nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến giấc ngủ và chất lượng cuộc sống.
Nguyên nhân gây viêm xoang khi mang thai
- Thay đổi nội tiết tố: Nồng độ estrogen tăng cao khi mang thai khiến niêm mạc mũi sưng phù, dễ bị viêm nhiễm.
- Hệ miễn dịch suy yếu: Trong thai kỳ, hệ miễn dịch của mẹ bầu hoạt động kém hiệu quả hơn để tránh đào thải thai nhi, do đó dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, bao gồm viêm xoang.
- Dị ứng: Các tác nhân như phấn hoa, bụi mịn, hoặc lông động vật có thể kích thích hệ hô hấp và làm tăng khả năng mắc viêm xoang.
- Cấu trúc mũi: Hình thái mũi bất thường như lệch vách ngăn hoặc xuất hiện polyp mũi có thể làm gián đoạn luồng không khí trong xoang, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm.
Viêm xoang khi mang thai có nguy hiểm không?
Viêm xoang khi mang thai nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé:
- Viêm tai giữa: Dịch nhầy từ xoang có thể lan xuống tai giữa gây viêm nhiễm.
- Viêm phế quản: Dịch nhầy chảy xuống phế quản gây ho, khó thở.
- Hen suyễn: Viêm xoang có thể làm nặng thêm các triệu chứng hen suyễn.
- Nhiễm trùng huyết: Trong trường hợp nhiễm trùng nặng, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng huyết, đe dọa tính mạng của mẹ bầu.
- Sinh non: Một số nghiên cứu cho thấy viêm xoang khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ sinh non.
Phương pháp chẩn đoán viêm xoang khi mang thai
Để chẩn đoán viêm xoang khi mang thai, bác sĩ sẽ dựa vào:
- Khám lâm sàng: Quan sát các triệu chứng, thăm khám mũi họng.
- Nội soi mũi: Quan sát trực tiếp niêm mạc xoang.
- Chụp X-quang xoang: Tuy nhiên, phương pháp này thường không được khuyến khích sử dụng cho phụ nữ mang thai do tia X có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) nếu cần thiết.
Chăm sóc và phòng tránh viêm xoang khi mang thai
Để giảm nguy cơ mắc viêm xoang khi mang thai, mẹ bầu cần:
- Vệ sinh mũi họng sạch sẽ: Sử dụng nước muối sinh lý để rửa mũi mỗi ngày.
- Tránh các tác nhân gây kích ứng: Khói bụi, phấn hoa, lông thú cưng, khói thuốc lá...
- Uống nước đều đặn: Hỗ trợ làm loãng chất nhầy trong xoang, giúp dễ dàng đào thải ra ngoài.
- Bổ sung đầy đủ dưỡng chất: Nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
- Dành thời gian nghỉ ngơi khoa học: Hạn chế căng thẳng và tình trạng kiệt sức.
- Tiêm vắc-xin phòng cúm: Giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Bạn nên đi khám bác sĩ ngay khi có các triệu chứng viêm xoang, đặc biệt là khi:
- Các biểu hiện bệnh kéo dài trên 10 ngày mà không có dấu hiệu thuyên giảm.
- Sốt cao, đau đầu dữ dội.
- Có dấu hiệu nhiễm trùng nặng.
- Triệu chứng ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và giấc ngủ.
Bị viêm xoang khi mang thai phải làm sao? Cách điều trị an toàn
Điều trị viêm xoang khi mang thai cần thận trọng, ưu tiên các phương pháp an toàn cho thai nhi.
- Rửa mũi bằng nước muối: Giúp làm sạch dịch nhầy, giảm viêm nhiễm.
- Xông hơi: Giúp thông thoáng mũi, dễ thở. Có thể xông bằng nước muối sinh lý hoặc các loại tinh dầu an toàn cho bà bầu như tinh dầu khuynh diệp.
- Thuốc: Chỉ dùng khi thật sự cần thiết và cần tuân thủ chỉ định từ bác sĩ. Một số loại thuốc được xem là an toàn cho phụ nữ mang thai có thể kể đến:
- Thuốc xịt mũi chứa nước muối biển: Giúp làm sạch và thông thoáng mũi.
- Paracetamol: Giảm đau, hạ sốt.
- Kháng histamin: Một số loại kháng histamin được coi là an toàn cho bà bầu, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Kháng sinh: Chỉ sử dụng khi có nhiễm khuẩn và phải tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ.
Viêm xoang khi mang thai tuy gây nhiều phiền toái nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu mẹ bầu có kiến thức và chủ động phòng ngừa. Hãy nhớ rằng, việc chăm sóc sức khỏe bản thân chính là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho thai nhi.