Viêm Khớp Ức Đòn: Triệu Chứng, Cách Điều Trị Và Lưu Ý Quan Trọng

Viêm khớp ức đòn là gì?

Viêm khớp ức đòn là tình trạng viêm và sưng xảy ra tại khớp nối giữa xương đòn và xương ức, gọi là khớp ức đòn. Đây là một trong các khớp cấu thành vai, có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ vai và kết nối cánh tay với cơ thể.

Khớp ức đòn, giống như các khớp khác, được bao phủ bởi lớp sụn khớp giúp các xương di chuyển trơn tru với nhau khi cử động vai và cánh tay. Xung quanh khớp là các dây chằng, có nhiệm vụ giữ cho khớp ổn định và cung cấp độ vững chắc. Tuy nhiên, những chấn thương mạnh hoặc các bệnh lý về khớp như viêm khớp dạng thấp có thể gây ra tình trạng viêm tại khớp ức đòn. Điều này làm cho khớp trở nên cứng, đau nhức và gây khó khăn khi di chuyển cánh tay.

Triệu chứng của bệnh

Việc nhận biết đúng triệu chứng sẽ giúp người bệnh thăm khám và điều trị kịp thời. Một số dấu hiệu đặc trưng của viêm khớp ức đòn bao gồm:

• Cảm giác đau nhức ở vùng ngực, cả khi nghỉ ngơi lẫn lúc vận động.
• Người bệnh thường cảm thấy đau, cứng khớp và sưng to, khiến cử động gặp khó khăn.
• Vùng da xung quanh khớp ức đòn có thể bị đỏ, nóng và gây cảm giác khó chịu.
• Cơn đau vai thường xuất hiện vào buổi sáng, có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ.
• Một số trường hợp có thể gặp các triệu chứng đi kèm như sốt, ngứa, phát ban hoặc khó thở.

Nguyên nhân gây viêm khớp

Việc xác định rõ nguyên nhân gây bệnh giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả cao hơn và các phương pháp áp dụng trở nên phù hợp hơn.

• Nguyên nhân bên trong khớp: Bệnh có thể bắt nguồn từ các vấn đề liên quan đến sụn khớp hoặc các bệnh lý đã có từ trước như: viêm sụn khớp, thoái hóa khớp, viêm bao hoạt dịch hoặc nhiễm trùng khớp do chấn thương.
• Nguyên nhân bên ngoài: Một số yếu tố bên ngoài như bệnh gout có thể gây ra sự rối loạn chuyển hóa axit uric, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, làm suy yếu cấu trúc khớp.

Những nguyên nhân khác:

• Tuổi tác: Người lớn tuổi dễ mắc các bệnh về xương khớp hơn, do quá trình lão hóa làm giảm khả năng tiết dịch khớp, gây khô khớp và làm xương dễ bị tổn thương. Tuy nhiên, bệnh về khớp hiện nay cũng xuất hiện ở người trẻ, nên bất kể độ tuổi nào, nếu có dấu hiệu bất thường về khớp, cần được kiểm tra kịp thời.
• Yếu tố di truyền: Người có tiền sử gia đình mắc các bệnh về khớp, đặc biệt là viêm khớp, có nguy cơ cao bị ảnh hưởng.
• Chấn thương: Các chấn thương từ tai nạn hoặc vận động mạnh cũng có thể làm tổn thương cấu trúc khớp, dẫn đến viêm khớp nếu không được điều trị kịp thời.

Biến chứng của viêm khớp ức đòn

Nếu không được điều trị kịp thời, viêm khớp ức đòn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống như sau:

• Giảm khả năng vận động: Bệnh có thể gây cứng khớp và sưng đau, dẫn đến giảm khả năng vận động của vai và cánh tay, ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày.
• Thoái hóa khớp: Nếu tình trạng viêm kéo dài, khớp ức đòn có nguy cơ bị thoái hóa nghiêm trọng hơn, khiến lớp sụn bảo vệ khớp bị mòn, làm tăng nguy cơ đau nhức mãn tính và hạn chế cử động.
• Biến dạng khớp: Viêm kéo dài có thể gây ra biến dạng khớp, làm thay đổi cấu trúc khớp và hình thành các biến dạng xương, khiến khớp trở nên yếu đi và dễ tổn thương hơn.
• Nhiễm trùng khớp: Nếu viêm khớp do nhiễm khuẩn mà không được điều trị đúng cách, tình trạng nhiễm trùng có thể lan rộng, gây hủy hoại mô khớp và xương xung quanh.
• Đau nhức mãn tính: Tình trạng viêm không kiểm soát có thể dẫn đến những cơn đau mãn tính, ảnh hưởng đến cả tâm lý và thể chất của người bệnh, làm suy giảm chất lượng cuộc sống.

Phương pháp chẩn đoán viêm khớp ức đòn

Nhờ sự phát triển của công nghệ hiện đại, các phương pháp thăm khám và chẩn đoán bệnh viêm khớp đã trở nên chính xác và hiệu quả hơn, bao gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng và tiến hành kiểm tra tầm vận động của khớp, đánh giá xem có hiện tượng tràn dịch khớp hoặc viêm khớp không.
• Xét nghiệm: Các xét nghiệm máu có thể được yêu cầu để xác định nguyên nhân gây viêm khớp, như nhiễm khuẩn hay tổn thương do quá trình vận động.
• Chẩn đoán hình ảnh: Bác sĩ có thể chỉ định các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như X-quang, MRI hoặc xạ hình xương để kiểm tra cấu trúc khớp. Những hình ảnh này giúp phát hiện các biến dạng hoặc rối loạn trong chuyển hóa cơ năng của khớp.

Những lưu ý cho người bệnh viêm khớp ức đòn

Để duy trì sức khỏe tốt, giảm nhanh các triệu chứng và ngăn ngừa bệnh viêm khớp ức đòn tái phát, người bệnh cần lưu ý một số điều sau:

• Thực hiện chế độ ăn uống cân bằng, bổ sung các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như rau xanh, trái cây, ngũ cốc để hỗ trợ quá trình tái tạo xương khớp. Ưu tiên các thực phẩm giàu protein ít béo và các loại vitamin C, D, E cùng với Omega-3.
• Hạn chế tiêu thụ thức ăn chứa nhiều muối, chất béo, các loại thực phẩm chế biến sẵn và tránh sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích để giảm nguy cơ làm nặng thêm tình trạng viêm.
• Tránh mang vác vật nặng hoặc thực hiện các hoạt động quá sức, gây áp lực lên khớp ức đòn và làm gia tăng cơn đau.
• Duy trì cân nặng lý tưởng để giảm bớt áp lực lên các khớp, giúp khớp ức đòn không bị tổn thương thêm.
• Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao nhẹ nhàng để tăng cường sức khỏe, tăng độ dẻo dai và cải thiện khả năng đề kháng của cơ thể.
• Đảm bảo giấc ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, tránh thức khuya và cần cân bằng giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi để hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Tránh để cơ thể tiếp xúc với thời tiết lạnh hoặc sương giá, vì có thể làm khớp đau nhức nặng hơn và tăng tần suất xuất hiện các cơn đau.

Phương pháp điều trị

Viêm khớp ức đòn sẽ được bác sĩ điều trị bằng những phương pháp bảo tồn, đối với trường hợp nặng sẽ được tiêm steroid hoặc can thiệp phẫu thuật.

Chăm sóc tại nhà

Một số biện pháp chăm sóc tại nhà có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng của viêm khớp nổi bật có thể kể tới như:

• Chườm lạnh: Áp dụng túi đá hoặc gel lạnh lên vùng khớp ức đòn trong khoảng 15 phút. Nhiệt độ lạnh có tác dụng làm co mạch máu, giúp giảm sưng viêm và giảm đau hiệu quả.
• Nghỉ ngơi: Hạn chế các hoạt động gây áp lực lên khớp, đặc biệt là những công việc nặng nhọc. Việc nghỉ ngơi sẽ giúp khớp có thời gian hồi phục, đồng thời giảm đau. Khi nghỉ ngơi, bạn nên nằm ngửa hoặc nghiêng về bên không bị ảnh hưởng và sử dụng gối kê đầu để giữ tư thế thoải mái.
• Chườm nóng: Sau khoảng 2 - 3 ngày áp dụng chườm lạnh, có thể chuyển sang chườm nóng để thúc đẩy lưu thông máu và giúp giảm cứng khớp. Phương pháp này cũng giúp giảm đau nhanh và cải thiện tình trạng sưng viêm.
• Tắm nước ấm: Tắm với nước ấm có thể mang lại cảm giác thư giãn, giúp giảm đau và làm dịu các triệu chứng khó chịu do viêm khớp.
• Duy trì vận động nhẹ nhàng: Tránh giữ khớp bất động quá lâu, vì điều này có thể làm tăng tình trạng co cứng và đau nhức. Thay vào đó, nên thực hiện các động tác vận động nhẹ nhàng để duy trì sự linh hoạt và tăng cường phạm vi hoạt động của khớp.

Thuốc uống điều trị viêm khớp ức đòn

Để giảm triệu chứng viêm khớp ức đòn, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, dưới đây là các loại thuốc thường được sử dụng:

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Đây là lựa chọn điều trị ban đầu, giúp giảm viêm và đau từ mức nhẹ đến trung bình. Các thuốc như Naproxen natri và Ibuprofen được dùng phổ biến.
• Acetaminophen: Được chỉ định cho những trường hợp đau nhẹ hoặc khi không thể sử dụng NSAID, giúp giảm nhanh cơn đau và hạ sốt hiệu quả.
• Thuốc chống trầm cảm ba vòng: Được sử dụng với mục đích giảm đau nhẹ và an thần, giúp người bệnh ngủ ngon hơn khi cơn đau làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
• Thuốc giảm đau nhóm opioid: Opioid giúp giảm nhanh những cơn đau nghiêm trọng, nhưng có nguy cơ gây nghiện nên cần được sử dụng dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.
• Thuốc ức chế miễn dịch: Đối với những trường hợp viêm khớp liên quan đến bệnh tự miễn, các thuốc ức chế miễn dịch sẽ được sử dụng để kiểm soát phản ứng của hệ miễn dịch, từ đó giảm viêm và tổn thương khớp.
• Gabapentin (Neurontin): Loại thuốc này có thể được kê để giảm đau mãn tính ở những bệnh nhân bị viêm khớp ức đòn, đặc biệt khi cơn đau kéo dài và không thuyên giảm với các phương pháp điều trị khác.

Tiêm steroid

Khi các phương pháp điều trị khác không mang lại hiệu quả, bệnh nhân có thể được chỉ định tiêm corticosteroid trực tiếp vào khớp ức đòn. Corticosteroid là loại thuốc chống viêm mạnh, giúp giảm viêm và đau một cách nhanh chóng. Thông thường, chỉ cần tiêm một liều duy nhất với tác dụng kéo dài từ 4 - 6 tháng. Nếu cơn đau tái phát, có thể tiêm nhắc lại để tiếp tục kiểm soát triệu chứng.

Vật lý trị liệu

Người bệnh sẽ được hướng dẫn thực hiện các bài tập vận động và kéo giãn nhẹ nhàng nhằm giữ cho khớp linh hoạt, giảm đau. Sau khi tình trạng đau được cải thiện, chuyên gia vật lý trị liệu có thể đưa ra các bài tập tăng cường sức cơ xung quanh khớp. Điều này giúp nâng cao độ bền của các cơ, cải thiện sức mạnh và phạm vi vận động của khớp bị tổn thương.

Phẫu thuật

Nếu các biện pháp điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả hoặc tình trạng đau không thuyên giảm, bệnh nhân có thể phải tiến hành phẫu thuật. Trong quá trình phẫu thuật nội soi khớp ức đòn, bác sĩ sẽ thực hiện các vết mổ nhỏ để loại bỏ vùng viêm, sụn bị tổn thương và mài láng xương, giúp khớp phục hồi và giảm đau lâu dài.

Mặc dù viêm khớp ức đòn không phải là bệnh lý nguy hiểm, nhưng các triệu chứng của nó rất dễ bị nhầm lẫn với những bệnh xương khớp khác. Điều này khiến việc phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu sẽ rất khó khăn. Để có thể phát hiện sớm và duy trì sức khỏe tốt, bạn nên thường xuyên đi khám sức khỏe định kỳ và duy trì một lối sống lành mạnh, khoa học.