Viêm Đại Tràng Là Gì? Triệu Chứng, Nguyên Nhân, Cách Điều Trị

Viêm đại tràng là gì?

Viêm đại tràng là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc đại tràng, gây ra những tổn thương và loét trên bề mặt niêm mạc. Bệnh có thể ảnh hưởng đến toàn bộ đại tràng hoặc chỉ một phần của nó.

Có hai loại viêm đại tràng chính:

• Viêm đại tràng cấp: Thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng nghiêm trọng như đau bụng dữ dội, tiêu chảy nhiều lần trong ngày, và sốt.
• Viêm đại tràng mạn tính: Triệu chứng kéo dài dai dẳng, tái đi tái lại, và có thể diễn biến nặng dần theo thời gian. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau bụng âm ỉ, tiêu chảy xen kẽ táo bón, mệt mỏi và sụt cân.

Triệu chứng của bệnh viêm đại tràng

Các triệu chứng của viêm đại tràng có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và loại viêm đại tràng. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Đau bụng: Đau bụng thường khu trú ở vùng bụng dưới hoặc bên trái, có thể âm ỉ hoặc dữ dội.
• Tiêu chảy: Tiêu chảy có thể xảy ra nhiều lần trong ngày, phân có thể lẫn máu hoặc chất nhầy.
• Táo bón: Một số trường hợp có thể gặp táo bón hoặc tiêu chảy xen kẽ táo bón.
• Chướng bụng, đầy hơi: Người bệnh thường cảm thấy khó chịu do chướng bụng và đầy hơi.
• Mệt mỏi: Viêm đại tràng mạn tính có thể gây ra mệt mỏi và suy nhược cơ thể.
• Sụt cân: Viêm đại tràng mạn tính cũng có thể dẫn đến sụt cân không chủ ý.
• Sốt: Trong trường hợp viêm đại tràng cấp tính, người bệnh có thể bị sốt.

Nguyên nhân gây ra viêm đại tràng

Nguyên nhân gây ra viêm đại tràng có thể rất đa dạng và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Dưới đây là các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng viêm đại tràng:

• Nhiễm khuẩn: Nhiễm khuẩn là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra viêm đại tràng, đặc biệt là viêm đại tràng cấp tính. Các loại vi khuẩn thường gặp bao gồm Salmonella, Shigella, Campylobacter, Clostridium difficile…
• Rối loạn hệ miễn dịch: Các bệnh viêm đại tràng mạn tính thường liên quan đến rối loạn miễn dịch, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể tấn công chính các mô của đại tràng.
• Sử dụng thuốc: Sử dụng một số loại thuốc có thể làm tổn thương niêm mạc đại tràng và dẫn đến viêm đại tràng. Việc sử dụng kháng sinh kéo dài có thể gây ra sự mất cân bằng vi khuẩn trong đại tràng, dẫn đến viêm đại tràng do Clostridium difficile. Các thuốc như ibuprofen và aspirin có thể làm tổn thương niêm mạc đại tràng khi sử dụng lâu dài hoặc với liều cao.
• Yếu tố di truyền: Người có người thân mắc bệnh viêm đại tràng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Yếu tố môi trường: Chế độ ăn uống, vi khuẩn đường ruột, và các yếu tố môi trường khác có thể đóng vai trò trong sự phát triển của bệnh.

Bệnh viêm đại tràng có nguy hiểm không?

Mặc dù không trực tiếp gây tử vong, viêm đại tràng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Một số biến chứng có thể xảy ra bao gồm:

• Xuất huyết đại tràng: Tình trạng chảy máu từ các vết loét trong đại tràng có thể dẫn đến thiếu máu và cần phải truyền máu.
• Thủng đại tràng: Các vết loét sâu có thể xuyên thủng thành đại tràng, gây ra nhiễm trùng ổ bụng, một tình trạng đe dọa tính mạng.
• Giãn đại tràng nhiễm độc: Đây là một biến chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, đại tràng bị giãn nở quá mức, có thể dẫn đến thủng đại tràng và nhiễm trùng ổ bụng.
• Tăng nguy cơ ung thư đại tràng: Viêm đại tràng mạn tính làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng, đặc biệt là ở những người mắc bệnh lâu năm.

Chẩn đoán bệnh viêm đại tràng như thế nào?

Chẩn đoán viêm đại tràng dựa trên các triệu chứng lâm sàng, tiền sử bệnh và các xét nghiệm cận lâm sàng. Một số xét nghiệm thường được sử dụng bao gồm:

• Nội soi đại tràng: Đây là xét nghiệm quan trọng nhất để chẩn đoán viêm đại tràng. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi mềm, có gắn camera để quan sát trực tiếp bên trong đại tràng, tìm kiếm các dấu hiệu viêm nhiễm và lấy mẫu sinh thiết để xét nghiệm.
• Xét nghiệm máu: Các xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện tình trạng viêm nhiễm và thiếu máu.
• Xét nghiệm phân: Xét nghiệm phân có thể giúp phát hiện máu hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác trong phân.
• Các xét nghiệm hình ảnh: Chụp X-quang, CT scan, hoặc MRI có thể được sử dụng để đánh giá mức độ tổn thương của đại tràng và loại trừ các bệnh lý khác.

Đối tượng có khả năng bị viêm đại tràng

Mặc dù viêm đại tràng có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn:

• Người dưới 30 tuổi: Viêm đại tràng thường được chẩn đoán ở độ tuổi trẻ, đặc biệt là từ 15 đến 30 tuổi.
• Người có tiền sử gia đình mắc viêm đại tràng: Nếu bạn có người thân trong gia đình mắc bệnh, nguy cơ của bạn cũng sẽ cao hơn.
• Người Do Thái gốc Châu Âu: Nhóm đối tượng này có nguy cơ mắc viêm đại tràng cao hơn các nhóm dân tộc khác.
• Người hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc viêm đại tràng và làm cho bệnh tiến triển nặng hơn.

Biện pháp chăm sóc và phòng ngừa bệnh viêm đại tràng

Mặc dù không có cách nào chắc chắn để phòng ngừa viêm đại tràng, nhưng một số biện pháp có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc kiểm soát các triệu chứng:

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều trái cây, rau củ, và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, và đồ uống có đường.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp làm mềm phân và giảm táo bón, một triệu chứng thường gặp ở người viêm đại tràng.
• Quản lý căng thẳng: Căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm đại tràng. Tìm hiểu các kỹ thuật quản lý căng thẳng như thiền, yoga, hoặc tập thở sâu.
• Không hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc viêm đại tràng và làm cho bệnh tiến triển nặng hơn.
• Hạn chế rượu bia: Rượu bia có thể kích thích đại tràng và làm trầm trọng thêm các triệu chứng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào của viêm đại tràng, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Đặc biệt, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế khẩn cấp nếu bạn gặp các triệu chứng sau:

• Chảy máu trực tràng nặng
• Đau bụng dữ dội
• Sốt cao

Các phương pháp điều trị viêm đại tràng

Điều trị viêm đại tràng nhằm mục đích kiểm soát viêm nhiễm, giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Thuốc: Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm thuốc chống viêm, thuốc ức chế miễn dịch, thuốc kháng sinh. Đồng thời bác sĩ có thể kê thêm thuốc điều trị triệu chứng như thuốc giảm đau và thuốc chống tiêu chảy.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật có thể được chỉ định trong trường hợp bệnh không đáp ứng với điều trị nội khoa hoặc có biến chứng nghiêm trọng. Các loại phẫu thuật thường được sử dụng bao gồm cắt bỏ đại tràng toàn bộ hoặc một phần.
• Thay đổi lối sống: Chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, quản lý căng thẳng là những biện pháp quan trọng để kiểm soát bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Viêm đại tràng là một bệnh lý mạn tính, cần được theo dõi và điều trị lâu dài. Sự hợp tác chặt chẽ giữa bác sĩ và bệnh nhân là chìa khóa để kiểm soát bệnh hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Nếu bạn nghi ngờ mình mắc bệnh viêm đại tràng, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.