Gan Nhiễm Mỡ Máu Nhiễm Mỡ: Nguyên Nhân Và Giải Pháp Điều Trị

Gan nhiễm mỡ máu nhiễm mỡ là gì? Mối liên hệ

Gan nhiễm mỡ và máu nhiễm mỡ là hai rối loạn chuyển hóa thường song hành, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Dù có tên gọi khác nhau và ảnh hưởng đến các cơ quan khác nhau, nhưng chúng lại có chung nhiều điểm tương đồng trong nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh, đồng thời có thể tác động qua lại lẫn nhau, làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.

Định nghĩa

• Gan nhiễm mỡ (NAFLD): Là tình trạng tích tụ quá mức mỡ trong gan, vượt quá 5% trọng lượng gan. Ban đầu, gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng có thể tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH), xơ gan và thậm chí là ung thư gan.
• Máu nhiễm mỡ (Rối loạn lipid máu): Là tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid trong máu, bao gồm tăng cholesterol toàn phần, LDL-cholesterol ("cholesterol xấu"), triglyceride, hoặc giảm HDL-cholesterol ("cholesterol tốt"). Máu nhiễm mỡ là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh tim mạch.

Mối liên hệ giữa gan nhiễm mỡ và máu nhiễm mỡ

• Kháng insulin: Đây là tình trạng các tế bào trong cơ thể không đáp ứng hiệu quả với insulin - hormone giúp điều hòa lượng đường trong máu. Kháng insulin dẫn đến tăng đường huyết, gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2. Đồng thời, nó cũng gây rối loạn chuyển hóa lipid, dẫn đến tăng sản xuất triglyceride tại gan và tăng cholesterol xấu trong máu.
• Hội chứng chuyển hóa: Cả gan nhiễm mỡ và máu nhiễm mỡ đều là thành phần của hội chứng chuyển hóa - một nhóm các rối loạn chuyển hóa bao gồm béo phì, tăng huyết áp, đường huyết cao và rối loạn lipid máu. Các yếu tố này thường xuất hiện cùng nhau và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ.
• Tác động qua lại: Gan nhiễm mỡ làm tăng nguy cơ mỡ máu cao, và ngược lại, mỡ máu cao cũng có thể thúc đẩy quá trình tiến triển của gan nhiễm mỡ. Sự tương tác này tạo thành một vòng luẩn quẩn, làm tăng nguy cơ biến chứng của cả hai bệnh.

Triệu chứng điển hình gan nhiễm mỡ và máu nhiễm mỡ

Ở giai đoạn đầu, mỡ máu gan nhiễm mỡ thường không biểu hiện triệu chứng rõ rệt, khiến người bệnh chủ quan và bỏ lỡ cơ hội điều trị sớm. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, một số dấu hiệu có thể xuất hiện, báo hiệu tình trạng sức khỏe đang gặp vấn đề.

Cách nhận biết gan nhiễm mỡ

• Mệt mỏi, chán ăn: Khi gan bị tổn thương và quá tải do mỡ tích tụ, chức năng gan suy giảm, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, chán ăn, thậm chí buồn nôn và nôn.
• Đau hạ sườn phải: Gan nhiễm mỡ làm gan to ra, gây chèn ép và đau tức hạ sườn phải. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, tăng lên khi vận động mạnh.
• Vàng da, vàng mắt: Bilirubin là một chất được sản xuất khi các tế bào hồng cầu bị phá vỡ. Khi chức năng gan suy giảm, bilirubin không được chuyển hóa và đào thải đúng cách, dẫn đến tình trạng vàng da và mắt.
• Các triệu chứng khác: Một số bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như rối loạn tiêu hóa (đầy bụng, khó tiêu), ngứa da, rối loạn giấc ngủ, giảm tập trung...

Máu nhiễm mỡ có dấu hiệu như thế nào?

• Xuất hiện các u vàng trên da: Các u vàng này là do sự tích tụ cholesterol dưới da, thường xuất hiện ở các vùng như khuỷu tay, đầu gối, gót chân, mí mắt.
• Đau ngực: Mỡ máu cao làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch vành, gây hẹp lòng mạch và giảm lưu lượng máu đến tim, gây ra cơn đau thắt ngực.
• Chóng mặt, đau đầu: Mỡ máu cao có thể gây hẹp động mạch cảnh, làm giảm lưu lượng máu lên não, gây ra các triệu chứng như chóng mặt, đau đầu, ù tai, mất thăng bằng.
• Tê bì chân tay: Mỡ máu cao có thể làm hẹp động mạch ngoại vi, gây cản trở lưu thông máu đến chân tay, gây ra cảm giác tê bì, lạnh.
• Các triệu chứng khác: Một số bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như khó thở, hồi hộp, đánh trống ngực, đau bụng...

Nguyên nhân máu nhiễm mỡ gan nhiễm mỡ

Máu nhiễm mỡ và gan nhiễm mỡ thường xuất hiện đồng thời do nhiều yếu tố nguy cơ chung và các cơ chế bệnh sinh phức tạp. Hiểu rõ những nguyên nhân này là bước đầu tiên để phòng ngừa và điều trị hiệu quả cả hai bệnh lý.

Kháng Insulin

Kháng insulin là tình trạng cơ thể không thể sử dụng insulin hiệu quả để đưa glucose từ máu vào tế bào. Điều này dẫn đến tăng đường huyết, là dấu hiệu đặc trưng của bệnh tiểu đường. Đồng thời, kháng insulin cũng gây rối loạn chuyển hóa lipid, dẫn đến tăng sản xuất triglyceride và giảm phân hủy cholesterol xấu (LDL-C) tại gan, góp phần vào sự hình thành mỡ máu cao.

Thừa cân béo phì

Thừa cân và béo phì là yếu tố nguy cơ hàng đầu của cả mỡ máu cao và gan nhiễm mỡ. Mỡ thừa trong cơ thể, đặc biệt là mỡ nội tạng, không chỉ làm tăng đề kháng insulin mà còn sản sinh ra các cytokine gây viêm, thúc đẩy quá trình tích tụ mỡ trong gan.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Chế độ ăn giàu chất béo bão hòa, cholesterol, đường và tinh bột tinh chế, nghèo chất xơ là một trong những nguyên nhân chính gây ra cả mỡ máu cao và gan nhiễm mỡ.

Ít vận động

Lối sống tĩnh tại làm giảm tiêu hao năng lượng, khiến mỡ tích tụ trong cơ thể, bao gồm cả gan và máu. Ít vận động cũng làm giảm HDL-cholesterol (cholesterol tốt) và tăng LDL-cholesterol, triglyceride.

Yếu tố di truyền

Các nghiên cứu cho thấy yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc mắc mỡ máu cao và gan nhiễm mỡ. Nếu trong gia đình có người thân mắc bệnh, bạn có nguy cơ cao hơn người bình thường.

Các yếu tố nguy cơ khác

Ngoài các nguyên nhân chính nêu trên, còn có một số yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc mỡ máu cao và gan nhiễm mỡ:

• Tuổi tác: Nguy cơ tăng dần theo tuổi, đặc biệt là sau 45 tuổi.
• Giới tính: Phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ cao hơn do sự thay đổi hormone.
• Hút thuốc lá: Làm tăng cholesterol xấu và giảm cholesterol tốt.
• Uống nhiều rượu bia: Gây tổn thương gan và làm tăng triglyceride.
• Một số bệnh lý: Hội chứng chuyển hóa, tiểu đường, bệnh thận mạn, suy giáp...

Những biến chứng nguy hiểm có thể gặp

Mỡ máu cao (rối loạn lipid máu) và gan nhiễm mỡ, nếu không được kiểm soát hiệu quả, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

• Nhồi máu cơ tim: Mỡ máu cao gây xơ vữa động mạch, mảng xơ vữa vỡ ra tạo thành cục máu đông, làm tắc nghẽn động mạch vành, khiến cơ tim thiếu máu nuôi dưỡng, gây hoại tử cơ tim.
• Đột quỵ: Cục máu đông từ mảng xơ vữa di chuyển lên não, gây tắc nghẽn mạch máu não, dẫn đến thiếu máu cục bộ não và gây ra đột quỵ.
• Đau thắt ngực: Mảng xơ vữa làm hẹp lòng mạch vành, gây thiếu máu cơ tim khi gắng sức, biểu hiện bằng những cơn đau thắt ngực.
• Suy tim: Khi các biến chứng tim mạch không được kiểm soát, tim phải hoạt động quá tải để bơm máu đi nuôi cơ thể, dẫn đến suy tim.
• Biến chứng về gan: Bệnh có thể tiến triển thành xơ gan, suy gan và ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời. Ngoài ra, gan nhiễm mỡ còn làm tăng nguy cơ tăng áp lực tĩnh mạch cửa, gây giãn tĩnh mạch thực quản, chảy máu tiêu hóa và cổ chướng.
• Viêm tụy cấp: Mức triglyceride cao có thể gây viêm tụy, một tình trạng nguy hiểm cần được điều trị khẩn cấp.
• Hội chứng chuyển hóa: Bao gồm một nhóm các rối loạn chuyển hóa như tăng huyết áp, đường huyết cao, mỡ máu cao và béo bụng. Hội chứng này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ và tiểu đường.
• Kháng insulin: Mỡ máu cao và gan nhiễm mỡ làm suy giảm khả năng đáp ứng của cơ thể với insulin, một hormone điều hòa đường huyết. Điều này dẫn đến tăng đường huyết và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Phương pháp chẩn đoán bệnh

• Hỏi bệnh sử và khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ khai thác thông tin về tiền sử bệnh, thói quen ăn uống, vận động, các triệu chứng (mệt mỏi, đau tức hạ sườn phải, vàng da...) và khám lâm sàng để đánh giá các dấu hiệu như gan to.
• Xét nghiệm máu: Đây là xét nghiệm máu gan nhiễm mỡ chủ chốt để đánh giá chức năng gan (men gan ALT, AST, GGT, ALP), mỡ máu (cholesterol, triglyceride), đường huyết và các yếu tố khác liên quan. Dựa vào chỉ số gan nhiễm mỡ trong xét nghiệm máu giúp bác sĩ sẽ đưa ra những nhận định chính xác hơn.
• Siêu âm gan: Đây là kỹ thuật không xâm lấn, giúp đánh giá kích thước, cấu trúc gan và mức độ nhiễm mỡ.
• Sinh thiết gan (trong trường hợp cần thiết): Sinh thiết gan là phương pháp xâm lấn, được chỉ định khi cần xác định chính xác mức độ tổn thương gan (xơ hóa, viêm) và loại trừ các bệnh lý khác.
• Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh khác (nếu cần): Bác sĩ có thể chỉ định thêm chụp CT scan hoặc MRI để đánh giá chi tiết hơn về tình trạng gan.

Ai có nguy cơ cao bị gan máu nhiễm mỡ?

• Người thừa cân, béo phì khiến mỡ thừa tích tụ trong cơ thể gây áp lực lên gan và rối loạn chuyển hóa lipid.
• Người có chế độ ăn uống không lành mạnh góp phần làm tăng mỡ trong gan và máu.
• Người ít vận động làm giảm khả năng đốt cháy năng lượng và chuyển hóa mỡ.
• Người mắc bệnh tiểu đường có thể gây rối loạn chuyển hóa lipid và tăng sản xuất glucose ở gan.
• Người có tiền sử gia đình mắc bệnh gan nhiễm mỡ hoặc rối loạn lipid máu.
• Phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
• Người trên 45 tuổi quá trình lão hóa làm giảm khả năng chuyển hóa mỡ và điều chỉnh cholesterol.
• Người hút thuốc lá gây tổn thương mạch máu và làm tăng cholesterol xấu.
• Tiền sử bệnh tim mạch, sử dụng một số loại thuốc và rối loạn giấc ngủ cũng là các yếu tố nguy cơ.

Biện pháp phòng bệnh hiệu quả

• Tiêm phòng viêm gan B để bảo vệ gan khỏi tổn thương do virus.
• Khám sức khỏe định kỳ để tầm soát sớm các dấu hiệu bất thường về mỡ máu và đường huyết.
• Bổ sung các chất có lợi như omega-3, chất xơ hòa tan và probiotics.
• Quản lý căng thẳng bằng các phương pháp thư giãn như yoga, thiền định.
• Hạn chế sử dụng thuốc có thể gây tăng mỡ máu hoặc đường huyết, tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh nếu cần.
• Nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh gan nhiễm mỡ máu nhiễm mỡ, nên thực hiện tư vấn di truyền để đánh giá nguy cơ và có biện pháp phòng ngừa phù hợp.
• Tập thể dục thường xuyên: Ít nhất 150 phút/tuần với cường độ vừa phải hoặc 75 phút/tuần với cường độ mạnh.
• Đạt và duy trì cân nặng lý tưởng: Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì dưới sự hướng dẫn của chuyên gia.

Cách chữa gan nhiễm mỡ máu nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ và máu nhiễm mỡ (rối loạn lipid máu) là hai bệnh lý chuyển hóa có liên quan mật thiết với nhau. Do đó, việc điều trị cả hai bệnh này cần được tiến hành song song, kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để đạt được hiệu quả tối ưu và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Tây y khắc phục nhanh triệu chứng bệnh

Các loại thuốc tân dược (thuốc Tây) thường được chỉ định khi các biện pháp thay đổi lối sống không đủ để kiểm soát bệnh. Đồng thời việc dùng thuốc sẽ dựa trên nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân.

Không chỉ vậy, việc sử dụng thuốc tân dược kết hợp với các biện pháp can thiệp khác sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh gan nhiễm mỡ máu nhiễm mỡ và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Điều trị mỡ máu cao:

Mục tiêu chính của điều trị mỡ máu cao là giảm cholesterol xấu (LDL-C) và triglyceride, đồng thời tăng cholesterol tốt (HDL-C) để bảo vệ sức khỏe tim mạch. Các nhóm thuốc tân dược thường được sử dụng bao gồm:

• Statin: Nhóm thuốc hàng đầu trong điều trị mỡ máu cao, có tác dụng ức chế enzyme HMG-CoA reductase, giảm sản xuất cholesterol tại gan. Ví dụ: Atorvastatin, Rosuvastatin, Simvastatin...
• Fibrate: Tác dụng chính là giảm triglyceride và tăng HDL-cholesterol. Thường được sử dụng khi statin không hiệu quả hoặc gây tác dụng phụ. Ví dụ: Fenofibrate, Gemfibrozil...
• Ezetimibe: Thuốc ức chế hấp thu cholesterol ở ruột non, thường kết hợp với statin để tăng hiệu quả.
• Nhóm thuốc liên kết acid mật: Giảm cholesterol bằng cách liên kết với acid mật trong ruột, ngăn cản tái hấp thu cholesterol. Ví dụ: Cholestyramine, Colestipol...
• Thuốc ức chế PCSK9: Nhóm thuốc mới, tác dụng mạnh trong việc giảm LDL-cholesterol, thường được sử dụng cho bệnh nhân có nguy cơ tim mạch rất cao.

Điều trị gan nhiễm mỡ:

Hiện chưa có thuốc đặc trị gan nhiễm mỡ, tuy nhiên, một số loại thuốc có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh và ngăn ngừa biến chứng:

• Vitamin E: Liều cao vitamin E có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương.
• Metformin: Ban đầu được sử dụng để điều trị tiểu đường tuýp 2, nhưng cũng có tác dụng giảm mỡ gan ở một số bệnh nhân.
• Thiazolidinediones (Pioglitazone): Cải thiện độ nhạy insulin và giảm viêm gan, tuy nhiên có thể gây tăng cân và phù nề.
• Acid ursodeoxycholic (UDCA): Bảo vệ tế bào gan, giảm viêm và xơ hóa.

Ưu điểm của Tây y trong điều trị mỡ máu và gan nhiễm mỡ là tác dụng nhanh chóng, hiệu quả rõ rệt và dễ kiểm soát. Tuy nhiên, nhược điểm là có thể gây tác dụng phụ, chi phí cao và không giải quyết tận gốc nguyên nhân gây bệnh.

Cách giảm mỡ máu và gan nhiễm mỡ bằng bài thuốc Đông y

Theo y học cổ truyền, máu nhiễm mỡ và gan nhiễm mỡ thường liên quan đến các chứng "đàm thấp ứ trệ", "can uất khí trệ", "tỳ hư thấp trọc". Do đó, việc điều trị tập trung vào các nguyên tắc chính sau:

• Lợi thấp hóa đàm: Sử dụng các vị thuốc có tính mát, lợi tiểu, giúp tăng cường đào thải các chất cặn bã, mỡ thừa ra khỏi cơ thể.
• Sơ can lý khí: Điều hòa khí huyết, giảm ứ trệ, tăng cường tuần hoàn máu đến gan, giúp gan hoạt động hiệu quả hơn.
• Kiện tỳ ích khí: Bồi bổ chức năng tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thu và chuyển hóa chất dinh dưỡng tốt hơn, tránh tích tụ mỡ thừa.
• Hoạt huyết hóa ứ: Tăng cường lưu thông máu, giảm cholesterol xấu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.

Dựa theo nguyên lý này, Đông y có một số bài thuốc cải thiện tốt bệnh mỡ máu mỡ gan như:

Bài thuốc Sài Hồ Sơ Can Thang:

• Thành phần: Sài hồ 12g, chỉ xác 8g, bạch thược 12g, hoàng cầm 8g, xuyên khung 8g, thanh bì 8g, hương phụ 8g, bạch truật 12g, phục linh 12g, cam thảo 6g.
• Cách dùng: Sắc tất cả các vị thuốc với nước theo tỷ lệ phù hợp. Mỗi ngày chỉ dùng 1 thang, chia làm 2-3 lần.
• Chỉ định: Gan nhiễm mỡ kèm các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, đầy bụng, khó tiêu, căng thẳng, stress.

Bài thuốc Huyết Phủ Trục ứ Thang:

• Thành phần: Đào nhân 12g, hồng hoa 9g, chỉ xác 9g, xuyên khung 9g, xích thược 12g, nga truật 12g, sài hồ 9g, cam thảo 6g, hương phụ 9g, ngưu tất 12g.
• Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia làm 2-3 lần.
• Chỉ định: Gan nhiễm mỡ kèm các triệu chứng như đau tức vùng gan, vàng da, mệt mỏi, ăn kém, rối loạn kinh nguyệt.

Bài thuốc Giáng Chỉ Hoạt Huyết:

• Thành phần: Lá sen 12g, trần bì 10g, bạch thược 12g, trạch tả 10g, hoàng bá 10g, chỉ thực 10g, sơn tra 12g, mạch nha 12g, ngưu tất 12g, hoàng kỳ 12g.
• Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia làm 2-3 lần.
• Chỉ định: Gan nhiễm mỡ kèm các triệu chứng như mỡ máu cao, cholesterol cao, xơ vữa động mạch, huyết áp cao.

Bài thuốc Bổ Trung Ích Khí Thang:

• Thành phần: Nhân sâm 12g, hoàng kỳ 12g, bạch truật 12g, đương quy 12g, cam thảo 6g, trần bì 6g, thăng ma 9g, sài hồ 9g, phục linh 12g.
• Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia làm 2-3 lần.
• Chỉ định: Gan nhiễm mỡ kèm các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, đầy bụng, khó tiêu, suy nhược cơ thể.

Các bài thuốc Đông y trị mỡ máu và gan nhiễm mỡ có ưu điểm là an toàn, lành tính, tác động toàn diện, chi phí hợp lý. Tuy nhiên, hiệu quả thường chậm, đòi hỏi kiên trì sử dụng và cần có sự tư vấn của thầy thuốc để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Mẹo dân gian cải thiện bệnh tại nhà

Bên cạnh các phương pháp điều trị hiện đại và Đông y, nhiều người bệnh vẫn tin tưởng và tìm đến các mẹo dân gian để hỗ trợ cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ và mỡ máu cao. Những phương pháp này sử dụng các nguyên liệu tự nhiên, thường có sẵn trong cuộc sống hàng ngày và được cho là có khả năng giúp giảm mỡ gan, mỡ máu và hỗ trợ chức năng gan.

Một số mẹo dân gian cải thiện máu nhiễm mỡ gan nhiễm mỡ tại nhà như:

Trà Atiso:

• Nguyên liệu: Hoa atiso tươi hoặc khô (khoảng 5-10g/ngày).
• Cách dùng: Dùng hãm trà hoặc nấu nước uống hàng ngày.
• Tác dụng: Tăng cường chức năng gan, lợi mật, giảm cholesterol và triglyceride trong máu, hỗ trợ giảm cân.

Nước ép khổ qua (mướp đắng):

• Nguyên liệu: 1-2 quả khổ qua tươi.
• Cách dùng: Ép lấy nước uống hoặc xay nhuyễn rồi lọc lấy nước cốt, có thể thêm chút mật ong để dễ uống.
• Tác dụng: Thanh nhiệt, giải độc, giảm mỡ máu, hỗ trợ tiêu hóa.

Nước ép bưởi:

• Nguyên liệu: 1 quả bưởi tươi.
• Cách dùng: Ép lấy nước uống trực tiếp.
• Tác dụng: Giảm cholesterol, chống oxy hóa, bảo vệ tế bào gan.

Nước ép củ cải trắng:

• Nguyên liệu: 1 củ cải trắng.
• Cách dùng: Ép lấy nước uống trực tiếp.
• Tác dụng: Giải độc gan, hạ cholesterol.

Trà lá sen:

• Nguyên liệu: Lá sen tươi hoặc khô (khoảng 10g/ngày).
• Cách dùng: Hãm trà để uống mỗi ngày.
• Tác dụng: Giảm mỡ máu, giảm mỡ gan, chống oxy hóa.

Ưu điểm của mẹo dân gian là an toàn, lành tính, dễ thực hiện và tiết kiệm chi phí, tuy nhiên hiệu quả thường chậm và chưa được kiểm chứng khoa học đầy đủ.

Giải đáp những câu hỏi thường gặp?

Gan nhiễm mỡ và mỡ máu cao là hai vấn đề sức khỏe thường gặp, và có rất nhiều câu hỏi liên quan đến hai bệnh lý này. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp và lời giải đáp từ góc độ y học:

Gan nhiễm mỡ và mỡ máu cao có chữa được không?

Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng cả hai bệnh lý này đều có thể được kiểm soát và cải thiện bằng cách thay đổi lối sống và sử dụng thuốc (theo chỉ định của bác sĩ).

Kiêng gì, ăn gì để giảm mỡ máu và gan nhiễm mỡ?

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát và cải thiện tình trạng mỡ máu cao và gan nhiễm mỡ. Dưới đây là những khuyến nghị chi tiết về chế độ ăn uống dành cho người mắc hai bệnh lý này:

Mỡ máu và gan nhiễm mỡ kiêng ăn gì?

• Chất béo bão hòa và cholesterol: Hạn chế tối đa các loại thịt đỏ, mỡ động vật (mỡ lợn, mỡ bò...), da gà, nội tạng động vật, đồ ăn nhanh, đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn (xúc xích, thịt hun khói...).
• Đường và tinh bột tinh chế: Các loại bánh kẹo, nước ngọt, nước ép trái cây đóng hộp, gạo trắng, bánh mì trắng…
• Thực phẩm chứa nhiều muối: Hạn chế các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, mắm, dưa muối... chứa rất nhiều muối, có thể làm tăng huyết áp.
• Thực phẩm chế biến sẵn, chứa nhiều chất phụ gia: Các loại đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp, mì ăn liền... gây hại cho gan.

Gan nhiễm mỡ máu nhiễm mỡ nên ăn gì?

• Rau xanh và trái cây tươi: Cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa, giúp cải thiện chức năng gan, giảm cholesterol và mỡ máu.
• Ngũ cốc nguyên hạt: Chọn gạo lứt, yến mạch, bánh mì đen... thay thế cho gạo trắng, bánh mì trắng.
• Thịt nạc, cá, hải sản: Đây là nguồn protein chất lượng cao, ít chất béo bão hòa và cholesterol, tốt cho sức khỏe tim mạch và gan.
• Các loại đậu: Đậu đỏ, đậu đen, đậu xanh... cung cấp protein, chất xơ và các vitamin, khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
• Dầu thực vật: Dầu hướng dương, dầu oliu, dầu đậu nành... chứa nhiều axit béo không bão hòa, có lợi cho sức khỏe tim mạch và gan.

Lưu ý: Người bệnh nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm gánh nặng cho gan. 

Máu nhiễm mỡ gan nhiễm mỡ uống gì?

Nên uống:

• Sữa hạt không đường: Sữa hạt như sữa hạnh nhân, sữa óc chó, sữa hạt điều... là nguồn cung cấp protein thực vật, chất béo không bão hòa và chất xơ tốt cho sức khỏe tim mạch và gan.
• Nước lọc: Uống đủ nước mỗi ngày là rất quan trọng để duy trì hoạt động của cơ thể và hỗ trợ gan thải độc. Đây cũng là lựa chọn tốt nhất cho câu hỏi gan nhiễm mỡ máu nhiễm mỡ uống gì hỗ trợ cải thiện bệnh.
• Nước ép trái cây tươi không đường: Cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ, giúp giảm cholesterol và hỗ trợ chức năng gan.
• Nước giàu chất điện giải: Giúp bù nước và cân bằng điện giải, hỗ trợ quá trình thải độc của gan và thận.

Nên kiêng:

• Rượu bia và đồ uống có cồn: Gây tổn thương gan, làm nặng thêm tình trạng bệnh.
• Nước ngọt có gas: Chứa nhiều đường fructose, làm tăng mỡ trong gan.
• Đồ uống nhiều đường: Làm tăng cân, béo phì và làm nặng thêm tình trạng kháng insulin.
• Nước ép trái cây đóng hộp: Chứa nhiều đường và chất bảo quản, không tốt cho gan.

Gan nhiễm mỡ có hiến máu được không?

Mặc dù gan nhiễm mỡ không lây truyền, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến khả năng hiến máu của người bệnh.

• Gan nhiễm mỡ độ nhẹ: Trong trường hợp này chức năng gan vẫn hoạt động bình thường, người bệnh ở giai đoạn này có thể tham gia hiến máu một cách an toàn. Vì lượng mỡ trong máu không ảnh hưởng đến chất lượng máu được hiến tặng.
• Gan nhiễm mỡ độ vừa và nặng: Ở những giai đoạn này, gan đã bị tổn thương và chức năng gan có thể bị suy giảm. Việc hiến máu có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của người hiến và chất lượng máu không được đảm bảo.

Ngoài mức độ gan nhiễm mỡ, các yếu tố sau cũng cần được xem xét để đánh giá khả năng hiến máu: Chức năng gan, các bệnh lý kèm theo, các loại thuốc đang sử dụng.

Như vậy, việc hiểu rõ về mối liên hệ giữa gan nhiễm mỡ máu nhiễm mỡ, cùng với việc chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện. Hãy nhớ, một lối sống lành mạnh là chìa khóa vàng cho một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc.