Trẻ Bị Nổi Mẩn Đỏ Xung Quanh Miệng Là Bệnh Gì? Cách Điều Trị Hiệu Quả?

Nguyên nhân gây ra tình trạng mẩn đỏ quanh miệng ở trẻ

Do da trẻ em mỏng và nhạy cảm, chúng rất dễ bị kích ứng bởi các tác nhân bên ngoài. Trẻ bị nổi mẩn đỏ xung quanh miệng thường do tiếp xúc với dị nguyên, da vệ sinh kém.

Ngoài ra, nổi mề đay mẩn đỏ trên da cũng có thể là triệu chứng của một số bệnh truyền nhiễm. Do vậy, cha mẹ nên chú ý quan sát các triệu chứng bệnh và xác định nguyên nhân gây tổn thương trên da, từ đó mới xác định được phương hướng điều trị thích hợp.

1. Nấm miệng

Nấm miệng là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị nổi mẩn đỏ quanh miệng. Bệnh gây ra các mảng trắng hình tròn nhỏ xung quanh miệng hoặc bên trong lưỡi, vòm họng. Khi cạo lớp mảng trắng này ra sẽ thấy các nốt mẩn đỏ, vùng da miệng nứt nẻ, dễ chảy máu.

Nấm miệng không gây đau rát hay ngứa ngáy cho trẻ. Nhưng nếu không điều trị sớm mụn nấm sẽ có thể lan vào trong lưỡi, cổ họng, thực quản, khí quản và gây viêm phổi, tiêu chảy.

2. Do nước bọt thừa trào ra ngoài

Do da của trẻ thường rất mỏng và nhạy cảm nên khi thường xuyên tiếp xúc với môi trường ẩm ướt sẽ dễ bị kích ứng và nổi mẩn đỏ. Ở một số trường hợp, nổi mẩn đỏ do nước bọt tiết nhiều có thể dẫn đến bệnh chốc lở khiến trẻ đau đớn.

Các thói quen như mút tay, ngậm đồ chơi vào miệng, chà xát lên mặt,... cũng là những yếu tố kích ứng nổi mẩn đỏ quanh miệng. Do đó, cha mẹ cần lưu ý trong vệ sinh cá nhân, lau sạch các vết nước bọt, đồ ăn có trên để hạn chế tình trạng bệnh.

3. Dị ứng

Xung quanh miệng bé nổi mẩn đỏ cũng có thể là biểu hiện trẻ bị dị ứng, là phản ứng của cơ thể với một số yếu tố như thức ăn, thuốc, lông động vật, côn trùng đốt, chất tẩy rửa,...

4. Bệnh tay chân miệng

Tay chân miệng là bệnh lý do virus gây ra và ảnh hưởng chủ yếu ở trẻ em. Bệnh dễ bùng phát thành đại dịch về dễ lây lan từ người này sang người khác qua tiếp xúc trực tiếp, gián tiếp.

Trẻ nhiễm bệnh xuất hiện triệu chứng điển hình: sốt cao, nổi mẩn đỏ ở quanh miệng, đau họng, chán ăn. Sau vài ngày có thể xuất hiện vết lở loét ở miệng, trên bàn chân và bàn tay trẻ.

5. Lở miệng (loét miệng)

Nếu thấy trẻ bị mẩn đỏ quanh miệng cũng có thể đấy là dấu hiệu của bệnh chốc mép. Đây là bệnh lý da liễu phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Biểu hiện của bệnh là xuất hiện các nốt ban đỏ, phồng rộp ở mặt, nhất là xung quanh miệng và mũi, trên tay, chân. Sau vài ngày các nốt này vỡ ra và kết vảy vàng nhạt.

Bệnh không gây nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ nhưng lại gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày.

6. Mụn trứng cá ở trẻ trẻ sơ sinh

Mụn trứng cá là tình trạng da phổ biến, thường xuất hiện trên mặt, xung quanh miệng hoặc cơ thể của bé. Dấu hiệu nhận biết của bệnh là các nốt mẩn đỏ, không gây ngứa ở trẻ. Phần lớn các trường hợp trẻ bị mụn trứng cá có thể tự khỏi sau vài ngày hoặc vài tuần.

7. Bệnh chốc lở 

Bệnh chốc lở là tình trạng da bị nhiễm khuẩn trên da. Triệu chứng điển hình của bệnh là mụn mủ, ban đỏ, bọng nước và mẩn ngứa xung quanh miệng, cánh tay và chân. Sau một thời gian, mụn và các vết loét đóng vảy thành một lớp mề đay vàng nhạt.

8. Thủy đậu

Bệnh thủy đậu còn gọi là bệnh đậu mùa thường gặp ở trẻ hơn một tuổi. Trẻ bị thủy đậu sẽ có những triệu chứng lâm sàng như sốt nhẹ, mệt mỏi, nổi các nốt mẩn đỏ có đường kính khoảng vài milimet xung quanh miệng cũng như các bộ phận khác trên cơ thể.

Đây là bệnh lý nguy hiểm, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm gan, viêm màng não,... Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm, có thể lây lan nhanh chóng qua tiếp xúc trực tiếp hoặc sử dụng chung đồ cá nhân với người bệnh.

9. Bệnh chàm sữa

Trẻ bị nổi mẩn đỏ xung quanh miệng có thể là biểu hiện của bệnh chàm. Nguyên nhân gây bệnh là do cơ địa của trẻ hoặc do tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng (thức ăn, bụi bẩn, lông động vật,...).

Triệu chứng của bệnh là trên da xuất hiện các nốt mẩn đỏ nhỏ, sưng, mọc ở 2 bên má, xung quanh miệng, sờ vào có cảm giác thô ráp. Lâu ngày mẩn đỏ có thể lan ra đầu, cổ, tay chân và toàn thân. Một số trường hợp da trẻ có thể bị viêm nhiễm do mụn nước bị vỡ, gây chảy máu và ngứa ngáy

Phòng ngừa trẻ bị nổi mẩn đỏ xung quanh miệng bằng cách nào?

Cùng với việc sử dụng các biện pháp điều trị bệnh, để phòng tránh, ngăn ngừa tình trạng bệnh ở bé, cha mẹ cần lưu ý một số vấn đề như:

• Cắt ngắn móng tay và chân của trẻ để hạn chế bé cào gãi làm xước da, viêm nhiễm.
• Chơi đùa với trẻ để phân tán sự chú ý của trẻ, giúp trẻ quên cảm giác khó chịu.
• Tiêm phòng đầy đủ các mũi tiêm phòng bệnh sởi, rubella, cúm,... cho trẻ  từ 0 - 5 tuổi.
• Vệ sinh sạch sẽ miệng, mặt, tay, chân của trẻ sau khi ăn để tránh kích ứng da.
• Thường xuyên vệ sinh sạch chỗ ngủ, chăn gối, giường và quần áo của trẻ.
• Hạn chế nuôi động vật trong nhà có trẻ nhỏ, nếu nuôi cần đảm bảo thú nuôi luôn sạch sẽ.
• Không để trẻ tiếp xúc với người có dấu hiệu nhiễm bệnh ở khoảng cách gần như ôm, hôn, sờ chân tay bé.
• Chú ý theo dõi phản ứng cơ thể trẻ với các loại thức ăn hoặc các chất ngoài môi trường.

Cha mẹ cần làm gì khi trẻ bị nổi mẩn đỏ xung quanh miệng?

Đa phần trẻ bị nổi mẩn đỏ xung quanh miệng do nhiệt miệng hoặc dị ứng thường sẽ không ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Nhiều trường hợp bé bị nổi mẩn đỏ ở miệng có thể tự khỏi sau vài giờ hoặc vài ngày. 

Tuy nhiên, trong trường hợp trẻ bị nổi mẩn đỏ đi kèm với các triệu chứng như sốt cao, viêm loét da,... cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để khám và điều trị sớm. Tùy vào tình trạng bệnh lý, bác sĩ sẽ kê đơn và chỉ định các phương pháp điều trị thích hợp cho trẻ.

1. Sử dụng thuốc Tây Y điều trị nổi mẩn đỏ quanh miệng ở trẻ

Khi trẻ bị nổi mẩn đỏ xung quanh miệng, việc sử dụng thuốc Tây y có thể là một lựa chọn nhanh chóng và hiệu quả để giảm các triệu chứng khó chịu. Tuy nhiên, việc lựa chọn và sử dụng thuốc cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn và giám sát của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu.

• Thuốc kháng histamine: Giúp giảm ngứa ngáy, khó chịu do dị ứng hoặc viêm da. Một số loại thuốc kháng histamine phổ biến cho trẻ em bao gồm:
  • Loratadine (Claritin): Dạng siro hoặc viên nhai, thường dùng cho trẻ từ 2 tuổi trở lên. Liều dùng tương tự như Cetirizine. Tác dụng phụ ít gặp hơn.
  • Cetirizine (Zyrtec): Dạng siro hoặc viên nhai, thường dùng cho trẻ từ 2 tuổi trở lên. Liều dùng phụ thuộc vào độ tuổi và cân nặng của trẻ. Tác dụng phụ người bệnh có thể gặp phải khi dùng thuốc là buồn ngủ và khô miệng.
• Kem bôi corticosteroid: Giúp giảm viêm, sưng và ngứa. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ và trong thời gian ngắn do có thể gây mỏng da, giãn mạch máu nếu lạm dụng. Một số loại kem bôi corticosteroid thường được sử dụng cho trẻ em bao gồm:
  • Hydrocortisone 1%: Dạng kem bôi, thường dùng cho trẻ từ 2 tuổi trở lên. Bôi một lớp mỏng lên vùng da bị mẩn đỏ, 1-2 lần/ngày.
  • Betamethasone valerate 0.05%: Dạng kem bôi, thường dùng cho trẻ từ 1 tuổi trở lên. Bôi một lớp mỏng lên vùng da bị mẩn đỏ, 1-2 lần/ngày.
• Kem dưỡng ẩm: Giúp làm dịu da, giảm khô và bong tróc. Nên chọn loại kem dưỡng ẩm dịu nhẹ, không chứa hương liệu và chất bảo quản để tránh kích ứng da trẻ.
• Thuốc trị nấm, kháng virus, kháng sinh: Chỉ sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt khi mẩn đỏ xung quanh miệng do nhiễm nấm, virus hoặc vi khuẩn.

Lưu ý quan trọng:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn về loại thuốc trước khi sử dụng, liều lượng và cách sử dụng phù hợp với tình trạng của trẻ.
• Không tự ý mua thuốc: Không nên tự ý mua thuốc cho trẻ, đặc biệt là các loại thuốc kê đơn.
• Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Sử dụng thuốc theo đúng liều lượng và thời gian được bác sĩ chỉ định.
• Theo dõi phản ứng của trẻ: Nếu trẻ có bất kỳ phản ứng phụ nào sau khi sử dụng thuốc, hãy ngừng sử dụng và báo ngay cho bác sĩ.

2. Điều trị nổi mẩn đỏ quanh miệng ở trẻ bằng mẹo dân gian tại nhà

Nếu tình trạng mẩn đỏ ở mức độ nhẹ, không đi kèm triệu chứng nghiêm trọng khác, cha mẹ có thể sử dụng một số lá thảo dược trong tự nhiên có tác dụng thuyên giảm mẩn ngứa:

• Chườm đá lạnh lên vùng da miệng tổn thương để giảm bớt ngứa ngáy cho trẻ.
• Đắp nha đam: Nha đam có khả năng chống viêm, làm dịu kích ứng hiệu quả. Lấy phần ruột trắng của nha đam đắp trực tiếp lên vùng da miệng tổn thương.
• Đắp bột yến mạch: Bột yến mạch có tác dụng giảm kích ứng, bổ sung độ ẩm cho da nhanh lành thương. Trộn hỗn hợp yến mạch và sữa chua rồi thoa lên vị trí nổi mẩn trên da. Đắp trong 30 phút và thực hiện liên tục đến khi tình trạng thuyên giảm.
• Giảm mẩn đỏ ở miệng bằng mật ong: Mật ong có khả năng chống viêm, khử trùng mạnh. Thoa một lượng mật ong phù hợp lên da. Để mật ong khô lại rồi rửa sạch da.

3. Chữa nổi mẩn đỏ quanh miệng cho trẻ bằng thuốc đông y

Trong Đông y, , mẩn ngứa xảy ra do nhiều yếu tố tác động như phong hàn xâm nhập vào cơ thể kết hợp với huyết nhiệt ở bên trong và một số tác nhân (môi trường, thực phẩm,...) khiến cho sức đề kháng và hệ miễn dịch cơ thể suy yếu, khả năng bài trừ độc tố của cơ thể kém đi.

Do vậy, các bài thuốc trong đông y sẽ chú trọng tác động sâu vào bên trong cơ thể để làm tăng sức đề kháng, hệ miễn dịch cơ thể trẻ. Các vị thuốc được nghiên cứu, kết hợp để hỗ trợ chức năng thải độc của gan thận, đồng thời tăng cường hệ miễn dịch và khả năng đề kháng với bệnh. 

1. Bài thuốc Tả Phế Thanh Nhiệt Thang:

Tả Phế Thanh Nhiệt Thang là bài thuốc cổ truyền chuyên trị các trường hợp mẩn đỏ xung quanh miệng do phong nhiệt xâm nhập phế vệ. Bài thuốc có tác dụng tả phế nhiệt, thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm giảm sưng.

Thành phần:

• Tang bạch bì (12g): Chứa mulberroside A, oxyresveratrol có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm ho.
• Cúc hoa (10g): Chứa chrysin, apigenin có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, sáng mắt.
• Liên kiều (10g): Chứa berberine, palmatine có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau.
• Ngưu bàng tử (10g): Chứa arctiin, arctigenin có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giải độc.
• Cam thảo (6g): Chứa glycyrrhizin có tác dụng chống viêm, giảm đau, điều hòa miễn dịch.

2. Bài thuốc Bình Vị Tiêu Thực Thang:

Bình Vị Tiêu Thực Thang là bài thuốc cổ truyền được sử dụng khi mẩn đỏ xung quanh miệng trẻ có liên quan đến rối loạn tiêu hóa, tích trệ thức ăn. Bài thuốc có tác dụng bình vị, tiêu thực, hóa thấp, giảm ngứa.

Thành phần:

• Sơn tra (12g): Chứa flavonoid, axit hữu cơ có tác dụng tiêu thực, hóa tích, giảm đầy bụng.
• Thần khúc (10g): Chứa amylase, protease có tác dụng tiêu hóa tinh bột, protein.
• Bạch truật (10g): Chứa atractylenolide I, atractylenolide III có tác dụng kiện tỳ, táo thấp, lợi thủy.
• Trần bì (6g): Chứa limonene, linalool có tác dụng lý khí, kiện tỳ, giảm buồn nôn.
• Mạch nha (10g): Chứa amylase, maltase có tác dụng tiêu hóa tinh bột, bổ tỳ vị.

3. Bài thuốc Giải Độc Chỉ Dương Thang:

Giải Độc Chỉ Dương Thang là bài thuốc cổ truyền thường dùng khi mẩn đỏ xung quanh miệng trẻ có nguyên nhân từ huyết nhiệt, phong độc. Bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt lương huyết, giải độc tiêu viêm.

Thành phần:

• Đơn bì (12g): Chứa hesperidin, naringin có tác dụng chống dị ứng, giảm viêm.
• Bồ công anh (10g): Chứa taraxacin, inulin có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu.
• Tử thảo (10g): Chứa lithospermic acid có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, giải độc.
• Kim ngân hoa (10g): Chứa chlorogenic acid, luteolin có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm sưng.
• Cam thảo (6g): Chứa glycyrrhizin có tác dụng chống viêm, giảm đau, điều hòa miễn dịch.

4. Bài thuốc Trừ Thấp Giải Độc:

Trừ Thấp Giải Độc Thang là bài thuốc cổ truyền được sử dụng khi mẩn đỏ xung quanh miệng trẻ có liên quan đến thấp nhiệt, nhiễm trùng. Bài thuốc có tác dụng trừ thấp nhiệt, giải độc, tiêu viêm, giảm ngứa.

Thành phần:

• Thổ phục linh (16g): Chứa polysaccharide có tác dụng lợi thấp, giải độc, tiêu viêm.
• Ý dĩ nhân (12g): Chứa coixenolide có tác dụng lợi thấp, kiện tỳ, thanh nhiệt.
• Xa tiền tử (10g): Chứa plantaginin, aucubin có tác dụng lợi tiểu, tiêu viêm, giảm ngứa.
• Hoàng bá (10g): Chứa berberine có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau.
• Đan bì (10g): Chứa hesperidin, naringin có tác dụng chống dị ứng, giảm viêm.

5. Bài thuốc Hoạt Huyết Hóa Ứ:

Hoạt Huyết Hóa Ứ Thang là bài thuốc cổ truyền được sử dụng khi mẩn đỏ xung quanh miệng trẻ có liên quan đến ứ trệ tuần hoàn máu. Bài thuốc có tác dụng hoạt huyết hóa ứ, thông kinh lạc, giảm đau, giảm sưng.

Thành phần:

• Đương quy (12g): Chứa polysaccharide, ligustilide có tác dụng hoạt huyết, bổ huyết.
• Xích thược (10g): Chứa paeoniflorin có tác dụng giảm đau, chống co thắt, kháng viêm.
• Đào nhân (8g): Chứa amygdalin có tác dụng hoạt huyết, giảm đau, nhuận tràng.
• Hồng hoa (6g): Chứa carthamin có tác dụng hoạt huyết, thông kinh, giảm đau.
• Cam thảo (6g): Chứa glycyrrhizin có tác dụng chống viêm, giảm đau, điều hòa miễn dịch.

Lưu ý:

• Liều lượng trên chỉ mang tính tham khảo, cần điều chỉnh theo độ tuổi và tình trạng của trẻ.
• Tham khảo ý kiến thầy thuốc Đông y để được tư vấn và hướng dẫn sử dụng thuốc phù hợp.
• Tác dụng của thuốc Đông Y tương đối chậm nên cần cho trẻ kiên trì sử dụng trong thời gian dài. Ngoài ra, mỗi trẻ sẽ có số cân nặng, chiều cao khác nhau tương ứng với định lượng bài thuốc khác nhau nên trước khi dùng thuốc cha mẹ cần đến địa chỉ khám, điều trị Đông y uy tín để bác sĩ bắt mạch và kê đơn thuốc phù hợp với trẻ.

Trẻ bị nổi mẩn đỏ xung quanh miệng là biểu hiện của các vấn đề da liễu và một số bệnh truyền nhiễm khác. Thông thường, các bệnh lý này có thể tự thuyên giảm sau khi chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên ở một số trẻ, triệu chứng bệnh có thể nặng hơn và xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng khác. Do đó, biện pháp xử lý phù hợp nhất là nên đưa trẻ thăm khám bác sĩ để có phương pháp chăm sóc và điều trị phù hợp cho trẻ.