Nhụy hoa nghệ tây hay còn gọi là saffron, là một loại gia vị quý hiếm được chiết xuất từ nhụy của hoa nghệ tây (Crocus sativus). Saffron không chỉ nổi tiếng với màu sắc đỏ sẫm đẹp mắt, hương thơm đặc trưng mà còn được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe và được ứng dụng trong Y học cổ truyền. Bài viết sau đây sẽ review nhuỵ hoa nghệ tây chi tiết để bạn đọc hiểu rõ hơn về dược liệu này.

Nhụy hoa nghệ tây là gì?

Saffron chính là phần đầu nhụy (stigma) của hoa nghệ tây, được thu hái thủ công, sấy khô và sử dụng làm gia vị, thuốc nhuộm và dược liệu. Mỗi bông hoa nghệ tây chỉ có 3 sợi nhụy nhỏ  và phải mất khoảng 150.000 - 200.000 bông hoa mới thu được 1kg saffron khô. Chính vì sự quý hiếm và công phu trong quá trình thu hoạch, saffron được xem là loại gia vị đắt đỏ nhất thế giới.

Đặc điểm hình thái

  • Cây nghệ tây: Là loài thực vật thân thảo, thuộc họ Diên Vĩ (Iridaceae). Cây nhỏ, cao khoảng 10-30cm, có củ hình cầu dẹt.
  • Hoa: Mọc đơn độc, có màu tím nhạt, mỗi bông có 6 cánh hoa.
  • Nhụy: Mỗi bông hoa có 3 nhụy màu đỏ sẫm, dài khoảng 2.5-3cm, hơi phình ở đầu. Nhụy chính là phần được sử dụng để làm saffron.
  • Lá: Lá mỏng, dài và hẹp, màu xanh lục, mọc thành chùm từ gốc.

Hình ảnh bông hoa nghệ tây
Hình ảnh bông hoa nghệ tây

Phân bố

  • Nguồn gốc: Saffron có nguồn gốc từ Hy Lạp và Tây Nam Á.
  • Trồng trọt: Hiện nay, saffron được trồng ở nhiều quốc gia trên thế giới, chủ yếu ở Iran, Ấn Độ, Hy Lạp, Tây Ban Nha, Maroc...
  • Điều kiện sinh trưởng: Cây nghệ tây ưa khí hậu ôn hòa, đất tơi xốp, thoát nước tốt.

Thu hái và sơ chế

  • Thời điểm thu hoạch: Hoa nghệ tây thường nở vào mùa thu, và việc thu hoạch thường diễn ra vào buổi sáng sớm để đảm bảo chất lượng nhụy.
  • Thu hái: Hoa nghệ tây nở vào mùa thu. Việc thu hái nhụy hoa phải được thực hiện thủ công, cẩn thận, vào sáng sớm khi hoa vừa nở để đảm bảo chất lượng saffron tốt nhất.
  • Sơ chế: Sau khi thu hoạch, nhụy được phơi khô hoặc sấy ở nhiệt độ thấp để giữ nguyên hương vị và màu sắc đặc trưng.

Bảo quản:

  • Nơi khô ráo, thoáng mát: Saffron cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao.
  • Hộp kín, tối màu: Nên đựng saffron trong hộp kín, tối màu để tránh bị oxy hóa và mất hương vị.
  • Thời gian bảo quản: Saffron khô có thể bảo quản được khoảng 2 năm nếu được bảo quản đúng cách.

Thành phần dinh dưỡng 

Nhụy hoa nghệ tây là một nguồn dinh dưỡng quý giá, chứa nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe.

Dưới đây là chi tiết về thành phần dinh dưỡng trong nhụy hoa nghệ tây:

  • Crocin: Là carotenoid chịu trách nhiệm cho màu sắc đỏ sẫm đặc trưng của saffron. Crocin có đặc tính chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, giảm viêm, cải thiện trí nhớ và tâm trạng.
  • Picrocrocin: Là glycoside chịu trách nhiệm cho vị đắng đặc trưng của saffron. Picrocrocin cũng có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm, kháng khuẩn và chống ung thư.
  • Safranal: Là aldehyde dễ bay hơi chịu trách nhiệm cho hương thơm đặc trưng của saffron. Safranal có tác dụng an thần, giảm đau, chống co giật và bảo vệ thần kinh.
  • Carbohydrate: Chiếm khoảng 65-72% trọng lượng khô của saffron, chủ yếu là các loại đường tự nhiên như glucose, fructose và sucrose.
  • Protein: Chiếm khoảng 11-13% trọng lượng khô, cung cấp các axit amin thiết yếu cho cơ thể.
  • Chất béo: Chiếm khoảng 5-6% trọng lượng khô, bao gồm các axit béo không bão hòa đơn và đa, có lợi cho sức khỏe tim mạch.
  • Chất xơ: Chiếm khoảng 3-4% trọng lượng khô, giúp hỗ trợ tiêu hóa.
  • Vitamin: Saffron chứa một số vitamin như vitamin A, vitamin C, riboflavin (vitamin B2), niacin (vitamin B3) và thiamin (vitamin B1).
  • Khoáng chất: Saffron giàu các khoáng chất như kali, canxi, magie, sắt, mangan, selen và kẽm.

Nhụy hoa nghệ tây có chứa nhiều hoạt chất tốt cho sức khỏe
Nhụy hoa nghệ tây có chứa nhiều hoạt chất tốt cho sức khỏe

Review tác dụng của nhụy hoa nghệ tây

Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh nhuỵ hoa nghệ tây chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học, mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể con người.

Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào

Saffron chứa hàm lượng cao các chất chống oxy hóa như crocin, crocetin, safranal, kaempferol... Các chất này giúp trung hòa gốc tự do, góp phần bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. Từ đó làm chậm quá trình lão hóa, giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như ung thư, tim mạch, Alzheimer...

Cải thiện tâm trạng 

Nghiên cứu cho thấy saffron có hiệu quả trong việc giảm triệu chứng trầm cảm nhẹ và lo âu. Các hợp chất trong saffron giúp tăng cường hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, dopamine, norepinephrine - những chất đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tâm trạng.

Tăng cường trí nhớ 

Crocin và crocetin trong nhuỵ hoa nghệ tây có khả năng cải thiện trí nhớ, tăng cường khả năng học tập và tập trung. Saffron cũng có thể bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương, giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh.

Hỗ trợ sức khỏe tim mạch

Nhuỵ hoa nghệ tây có thể giúp giảm cholesterol xấu (LDL), tăng cholesterol tốt (HDL). Từ đó giảm nguy cơ xơ bị vữa động mạch, đột quỵ và các bệnh tim mạch khác. Các chất chống oxy hóa trong đó cũng giúp bảo vệ thành mạch máu, giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.

Cải thiện giấc ngủ

Một số nghiên cứu cho thấy nhuỵ hoa nghệ tây có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm thời gian thức giấc ban đêm, tăng thời gian ngủ sâu. Saffron có tác dụng an thần, thư giãn, giúp dễ đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn.

Hỗ trợ tiêu hóa

Saffron có thể kích thích tiêu hóa, tăng tiết dịch vị, giảm đầy hơi, khó tiêu. Các hợp chất trong saffron cũng có tác dụng kháng viêm, giảm viêm loét dạ dày, tá tràng.

Tốt cho mắt

Các chất chống oxy hóa trong saffron có thể bảo vệ mắt khỏi các bệnh lý thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể. Saffron cũng giúp cải thiện tuần hoàn máu ở mắt, giảm mỏi mắt, khô mắt.

Giảm đau bụng kinh

Saffron có tác dụng giảm đau, chống co thắt, giúp giảm đau bụng kinh ở phụ nữ. Một số nghiên cứu cho thấy saffron có hiệu quả tương đương với thuốc giảm đau ibuprofen trong việc giảm đau bụng kinh.

Hỗ trợ điều trị ung thư

Một số nghiên cứu cho thấy các hợp chất trong saffron có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, giảm kích thước khối u. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu để khẳng định tác dụng này của saffron.

Nhụy hoa nghệ tây có tác dụng giảm kích thước khối u
Nhụy hoa nghệ tây có tác dụng giảm kích thước khối u

Ai nên dùng nhuỵ hoa nghệ tây?

Nhụy hoa nghệ tây tuy có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng.  

Đối tượng nên sử dụng:

  • Đối tượng muốn cải thiện sức khỏe tổng thể, tăng đề kháng.
  • Người bị stress, lo âu, trầm cảm nhẹ.
  • Người muốn cải thiện trí nhớ, tăng cường chức năng nhận thức.
  • Người có vấn đề về tiêu hóa.
  • Nữ giới gặp phải tình trạng bị rối loạn kinh nguyệt.
  • Pháo nữ muốn làm đẹp da.
  • Người mắc các bệnh lý về mắt.

Không nên sử dụng:

  • Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu.
  • Phụ nữ cho con bú.
  • Trẻ em dưới 6 tuổi.
  • Người bị dị ứng với saffron.
  • Đối tượng đang dùng thuốc Tây để chữa bệnh.
  • Người bị rối loạn lưỡng cực, huyết áp thấp, bệnh tim mạch.

Cách sử dụng nhuỵ hoa nghệ tây

Có nhiều cách để sử dụng saffron, tùy thuộc vào mục đích và sở thích của bạn. Một số cách dùng phổ biến:

Pha trà saffron

Công dụng: Chống oxy hóa, giảm nguy cơ ung thư, giảm căng thẳng, lo âu, kích thích tiêu hóa, giảm đầy hơi, khó tiêu, tăng khả năng tập trung.

Nguyên liệu:

  • 5-10 sợi nhụy hoa nghệ tây.
  • 200ml nước nóng 80 độ C.
  • Mật ong, chanh, gừng...

Trà nhụy hoa nghệ tây là loại đồ uống thơm ngon bổ dưỡng
Trà nhụy hoa nghệ tây là loại đồ uống thơm ngon bổ dưỡng

Cách thực hiện:

  • Cho saffron vào cốc nước nóng.
  • Đậy nắp, hãm khoảng 10-15 phút cho đến khi nước chuyển màu vàng cam.
  • Có thể thêm mật ong, chanh, gừng để cải thiện hương vị.
  • Uống ấm, 1-2 lần/ngày.

Nấu sữa saffron

Công dụng: Saffron và sữa ấm giúp an thần, dễ ngủ, tốt cho xương và giúp da sáng mịn, hồng hào.

Nguyên liệu:

  • 3-5 sợi nhụy hoa nghệ tây.
  • 200ml sữa tươi (có thể dùng sữa hạt).
  • (Tùy chọn) Đường, mật ong.

Cách thực hiện:

  • Cho saffron vào nồi sữa.
  • Đun nhỏ lửa khoảng 5-7 phút cho đến khi sữa ấm và saffron tan màu.
  • Có thể cho thêm đường phèn hoặc mật ong nếu muốn.
  • Uống ấm trước khi đi ngủ.

Sử dụng saffron làm gia vị

Công dụng: Saffron tạo màu vàng đẹp mắt và hương thơm đặc biệt cho món ăn. Đồng thời các dưỡng chất trong nhụy hoa nghệ tây sẽ giúp bổ sung thêm các dưỡng chất từ saffron vào món ăn.

Nguyên liệu:

  • 1-2 sợi nhụy hoa nghệ tây.
  • Món ăn (cơm, súp, chè, thịt hầm...).

Cách thực hiện:

  • Ngâm saffron trong nước ấm khoảng 10 phút để saffron ra màu và hương thơm.
  • Cho cả nước ngâm và saffron vào món ăn khi nấu.
  • Ăn cùng món ăn.

Kết hợp với nguyên liệu khác

Ngoài ba cách phổ biến trên, bạn có thể kết hợp saffron với nhiều nguyên liệu khác để tăng thêm hương vị và lợi ích sức khỏe. Ví dụ:

  • Mật ong: Tăng cường sức đề kháng, cải thiện giấc ngủ, làm đẹp da.
  • Chanh: Tăng cường vitamin C, giảm cân, thanh lọc cơ thể.
  • Gừng: Giảm đau bụng kinh, giảm buồn nôn, ấm bụng.
  • Trà xanh: Tăng cường chống oxy hóa, tăng cường năng lượng.
  • Hoa cúc: An thần, thư giãn, thanh nhiệt, giải độc.
  • Nụ hồng khô: Cải thiện tuần hoàn máu, làm đẹp da, giảm căng thẳng.

Saffron giá bao nhiêu? Mua ở đâu?

Giá hoa nghệ tây là bao nhiêu?

Giá saffron dao động rất lớn, phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Dưới đây là các yếu tố chính ảnh hưởng đến giá saffron:

Loại sợi:

  • Negin: Loại sợi cao cấp nhất, đắt đỏ nhất (250.000 - 450.000 đồng/gram).
  • All Red, Pushali, Bunch, Konj: Các loại sợi khác, giá rẻ hơn. Saffron Bunch có thể có giá khoảng 99.000 đồng/gram.

Tuy từng loại saffron sẽ có mức giá khác nhau
Tuy từng loại saffron sẽ có mức giá khác nhau

Thương hiệu:

  • Gohar Saffron, SALAM: Thương hiệu cao cấp, giá 250.000 - 450.000 đồng/gram.
  • Bahraman Saffron, Edman Saffron, SaharKhiz Saffron: Thương hiệu phổ biến, giá 175.000 - 380.000 đồng/gram.
  • Badiee Saffron: Thương hiệu bình dân, giá 150.000 - 350.000 đồng/gram.

Nguồn gốc xuất xứ:

  • Iran: Saffron chất lượng cao, giá 400.000 - 500.000 đồng/gram.
  • Ấn Độ, Hy Lạp, Tây Ban Nha: Giá 150.000 - 500.000 đồng/gram.

Phương thức canh tác:

  • Organic: Saffron hữu cơ, giá cao nhất, từ 450.000 đồng/gram.
  • Canh tác có kiểm soát: Giá 175.000 - 350.000 đồng/gram.
  • Canh tác không kiểm soát: Giá rẻ nhất, 90.000 - 170.000 đồng/gram.

Mua nhụy hoa nghệ tây ở đâu?

Để mua được saffron chất lượng, đảm bảo an toàn, bạn nên tìm đến những địa chỉ uy tín:

  • Các nhà phân phối saffron chính hãng: Ưu tiên những đơn vị có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có tem kiểm định chống hàng giả, hóa đơn nhập khẩu.
  • Các cửa hàng thực phẩm sạch, siêu thị uy tín: Các cửa hàng này thường có quy trình kiểm tra chất lượng sản phẩm nghiêm ngặt.
  • Các trang thương mại điện tử uy tín: Nên chọn những nhà bán hàng có đánh giá tốt, uy tín trên các sàn thương mại điện tử như Tiki, Shopee, Lazada…

Lưu ý khi dùng saffron

Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi sử dụng saffron:

  • Liều lượng: Không nên sử dụng nhiều hơn 1.5g nhụy hoa nghệ tây mỗi ngày để tránh các tác dụng phụ.
  • Thời điểm sử dụng: Tốt nhất nên sử dụng saffron vào buổi sáng hoặc trước khi đi ngủ để tối ưu hóa tác dụng an thần và thư giãn.
  • Phụ nữ mang thai: Thai phụ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, vì saffron có thể gây co bóp tử cung.
  • Phản ứng dị ứng: Nếu bạn có tiền sử dị ứng với các loại thảo mộc hoặc gia vị, hãy thử một lượng nhỏ trước để xem có phản ứng gì không.
  • Tương tác thuốc: Nhụy hoa nghệ tây có thể tương tác với một số loại thuốc, như thuốc chống đông máu. Tham khảo thêm kiến bác sĩ nếu bạn đang dùng thuốc.
  • Bảo quản: Để nhụy hoa nghệ tây ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để bảo quản chất lượng.
  • Chất lượng sản phẩm: Chọn mua nhụy hoa nghệ tây từ các nguồn uy tín để đảm bảo chất lượng và tránh sản phẩm giả mạo.

Trên đây là những thông tin review về nhụy hoa nghệ tây bạn đọc có thể tham khảo. Dù là một loại thảo dược quý, việc sử dụng nhụy hoa nghệ tây cần được thực hiện cẩn thận và có kiến thức để đạt được kết quả tốt nhất. Hy vọng rằng với những thông tin được cung cấp, bạn sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn về nhụy hoa nghệ tây và biết cách ứng dụng nó vào cuộc sống hàng ngày của mình.


Dược liệu liên quan

Hộp 1g Nhụy Hoa Nghệ Tây Dùng Được Bao Lâu Thì Hết?
Nhụy Hoa Nghệ Tây Bầu Uống Được Không? Sử Dụng Thế Nào?
Nhụy Hoa Nghệ Tây Ngâm Rượu: Tác Dụng, Cách Ngâm Tại Nhà