Đau khớp ngón tay ở bà bầu: Nguyên nhân và phương pháp điều trị

Đau khớp ngón tay ở bà bầu là một vấn đề sức khỏe khá phổ biến, đặc biệt trong thai kỳ, khi cơ thể người mẹ có những thay đổi lớn về hormone và cấu trúc. Triệu chứng này không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ mang thai. Mặc dù không phải lúc nào cũng nghiêm trọng, nhưng tình trạng này có thể khiến bà bầu gặp phải những cơn đau nhức, sưng tấy tại các khớp ngón tay, ảnh hưởng đến khả năng cầm nắm và vận động bình thường. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu cũng như các biện pháp điều trị hiệu quả, các mẹ bầu cần nắm vững thông tin để có cách phòng ngừa và xử lý kịp thời.

Định nghĩa đau khớp ngón tay ở bà bầu

Đau khớp ngón tay ở bà bầu là tình trạng đau, sưng hoặc cứng khớp ở các ngón tay, đặc biệt là ở các khớp ngón tay giữa và ngón tay cái. Triệu chứng này có thể xảy ra trong suốt thai kỳ và thường gặp ở các bà bầu khi cơ thể có sự thay đổi lớn về hoóc môn và các yếu tố sinh lý khác. Mặc dù không phải lúc nào tình trạng này cũng nghiêm trọng, nhưng nó có thể làm giảm khả năng vận động và gây khó chịu cho người mang thai.

Nguyên nhân do bệnh lý

Tình trạng đau khớp ngón tay ở bà bầu có thể xuất phát từ một số bệnh lý nền, bao gồm:

• Viêm khớp: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau khớp ở bà bầu. Viêm khớp có thể khiến khớp bị sưng và đau đớn, đặc biệt là ở các khớp ngón tay.
• Chứng carpal tunnel: Đây là tình trạng khi dây thần kinh giữa (median nerve) bị chèn ép, gây tê, ngứa ran hoặc đau ở tay, đặc biệt là ở các ngón tay.
• Gout: Mặc dù hiếm gặp hơn, nhưng gout cũng có thể gây đau khớp ngón tay do sự tích tụ của acid uric trong khớp.
• Viêm gân: Viêm gân, đặc biệt là viêm gân ở ngón tay cái, có thể khiến bà bầu gặp phải tình trạng đau nhức và khó vận động.

Nguyên nhân không do bệnh lý

Bên cạnh các bệnh lý, tình trạng đau khớp ngón tay ở bà bầu cũng có thể xuất phát từ những yếu tố không phải bệnh lý, bao gồm:

• Thay đổi hormone trong thai kỳ: Hoóc môn thai kỳ, đặc biệt là hormone relaxin, làm giãn các cơ và dây chằng, dẫn đến sự thay đổi cấu trúc của khớp và có thể gây ra đau hoặc khó chịu.
• Tăng cân trong thai kỳ: Sự tăng cân nhanh chóng khi mang thai có thể gây áp lực lên các khớp tay, đặc biệt là các ngón tay, dẫn đến cảm giác đau nhức.
• Tích tụ dịch trong cơ thể: Trong quá trình mang thai, bà bầu có thể gặp phải tình trạng giữ nước, làm cho các khớp bị sưng và gây đau đớn.
• Tư thế hoặc hoạt động không đúng: Việc sử dụng tay quá nhiều trong các công việc nặng nhọc hoặc duy trì một tư thế không thoải mái trong thời gian dài cũng có thể dẫn đến tình trạng đau khớp ngón tay.

Biểu hiện của đau khớp ngón tay ở bà bầu

Khi bà bầu gặp phải tình trạng đau khớp ngón tay, các dấu hiệu và triệu chứng có thể rất đa dạng, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Dưới đây là các biểu hiện phổ biến mà bà bầu có thể gặp phải:

• Đau nhức khớp ngón tay: Cảm giác đau thường xuyên, đặc biệt là khi cử động các ngón tay hoặc nắm chặt đồ vật.
• Sưng tấy tại khớp: Các khớp ngón tay có thể sưng lên, làm cho ngón tay trở nên cứng và khó di chuyển.
• Cảm giác cứng khớp: Khi thức dậy vào buổi sáng, bà bầu có thể cảm thấy các ngón tay bị cứng, khó di chuyển cho đến khi hoạt động làm ấm các khớp.
• Tê hoặc ngứa ran: Một số bà bầu có thể cảm thấy tê hoặc ngứa ran ở ngón tay, đặc biệt là khi bị hội chứng ống cổ tay, nơi mà dây thần kinh giữa bị chèn ép.
• Giảm khả năng vận động: Đau khớp khiến bà bầu gặp khó khăn trong việc cầm nắm đồ vật hoặc thực hiện các công việc hàng ngày như nấu ăn, viết lách.

Biến chứng của đau khớp ngón tay ở bà bầu

Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, tình trạng đau khớp ngón tay ở bà bầu có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé:

• Hạn chế vận động: Việc đau nhức kéo dài có thể làm giảm khả năng vận động bình thường của tay, ảnh hưởng đến các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
• Ảnh hưởng đến tinh thần: Cảm giác đau đớn kéo dài có thể khiến bà bầu mệt mỏi, stress và lo âu, ảnh hưởng đến tâm lý trong thai kỳ.
• Khả năng phục hồi chậm: Nếu không được điều trị đúng cách, tình trạng đau có thể trở nên mãn tính và khó điều trị hơn, làm giảm chất lượng cuộc sống của bà bầu.
• Sự phát triển của bệnh lý nghiêm trọng: Trong một số trường hợp, đau khớp có thể là dấu hiệu của các bệnh lý như viêm khớp hoặc chứng carpal tunnel. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, các bệnh này có thể dẫn đến những biến chứng lâu dài như viêm nhiễm, thoái hóa khớp.

Đối tượng có nguy cơ cao

Một số bà bầu có thể gặp phải tình trạng đau khớp ngón tay nhiều hơn những người khác. Các yếu tố nguy cơ này có thể liên quan đến cơ địa, lối sống hoặc các vấn đề sức khỏe đặc biệt trong thai kỳ. Dưới đây là các đối tượng dễ mắc phải tình trạng này:

• Bà bầu có tiền sử viêm khớp hoặc các bệnh lý khớp: Những người đã từng bị viêm khớp trước khi mang thai có nguy cơ cao bị tái phát hoặc phát triển tình trạng đau khớp ngón tay trong thai kỳ.
• Phụ nữ mang thai lần đầu: Phụ nữ mang thai lần đầu có thể gặp phải tình trạng này nhiều hơn, đặc biệt trong ba tháng cuối thai kỳ, khi cơ thể thay đổi nhanh chóng.
• Bà bầu tăng cân nhanh: Việc tăng cân nhanh chóng trong thai kỳ có thể tạo áp lực lên các khớp, làm tăng nguy cơ gặp phải các vấn đề về khớp ngón tay, đặc biệt khi cơ thể không kịp thích nghi với sự thay đổi này.
• Phụ nữ mang thai có tình trạng giữ nước: Các triệu chứng giữ nước trong thai kỳ, như sưng tay, chân, có thể làm gia tăng nguy cơ bị đau khớp ngón tay do các khớp bị căng và chịu sức ép lớn.
• Bà bầu làm việc nhiều với tay: Những bà bầu có công việc đòi hỏi sử dụng tay nhiều hoặc làm việc trong các tư thế không thuận lợi, như phải gõ máy tính lâu hoặc nắm đồ vật thường xuyên, sẽ dễ gặp phải tình trạng này.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Mặc dù đau khớp ngón tay trong thai kỳ có thể là một hiện tượng tự nhiên và không quá nghiêm trọng, nhưng nếu tình trạng này kéo dài hoặc có các dấu hiệu nghiêm trọng hơn, bà bầu cần tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ bao gồm:

• Đau khớp không giảm sau khi nghỉ ngơi: Nếu cơn đau không thuyên giảm hoặc trở nên nghiêm trọng hơn sau khi nghỉ ngơi, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn cần được kiểm tra.
• Sưng khớp kéo dài hoặc nặng hơn: Nếu các khớp ngón tay sưng lên và không giảm đi, hoặc sưng tấy có xu hướng lan ra các khớp khác, bà bầu cần đến gặp bác sĩ để xác định nguyên nhân.
• Có triệu chứng tê hoặc ngứa ran: Tình trạng tê bì hoặc ngứa ran ở các ngón tay có thể là dấu hiệu của hội chứng ống cổ tay hoặc các vấn đề thần kinh, cần được điều trị sớm để tránh tổn thương lâu dài.
• Khó khăn trong vận động hoặc mất khả năng cầm nắm: Nếu tình trạng đau khớp ảnh hưởng đến khả năng cầm nắm đồ vật hoặc thực hiện các công việc hàng ngày, bà bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.
• Đau kèm theo sốt hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng: Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, ớn lạnh, hoặc đỏ và nóng xung quanh vùng đau, bà bầu cần gặp bác sĩ ngay lập tức vì có thể đang gặp phải một tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng.

Chẩn đoán

Khi đến gặp bác sĩ, bác sĩ sẽ tiến hành một số xét nghiệm và đánh giá lâm sàng để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng đau khớp ngón tay ở bà bầu. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ các triệu chứng như sưng, đau và khả năng vận động của các khớp ngón tay. Họ cũng sẽ hỏi về tiền sử bệnh lý và các yếu tố nguy cơ để xác định nguyên nhân.
• Xét nghiệm máu: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra các dấu hiệu viêm hoặc các bệnh lý tiềm ẩn như viêm khớp dạng thấp hoặc gout.
• Chụp X-quang: Nếu bác sĩ nghi ngờ có sự tổn thương hoặc biến dạng khớp, việc chụp X-quang có thể được thực hiện để đánh giá tình trạng của khớp và phát hiện các vấn đề liên quan đến xương khớp.
• Siêu âm khớp: Một số bác sĩ có thể yêu cầu siêu âm để kiểm tra tình trạng viêm hoặc sự tích tụ dịch trong các khớp.
• Điện cơ (EMG): Nếu có dấu hiệu của hội chứng ống cổ tay hoặc vấn đề thần kinh, bác sĩ có thể chỉ định làm điện cơ để kiểm tra sự dẫn truyền tín hiệu của thần kinh.

Cách phòng ngừa

Để giảm thiểu nguy cơ và hạn chế tình trạng đau khớp ngón tay trong thai kỳ, bà bầu có thể áp dụng một số biện pháp phòng ngừa sau đây:

• Giữ cân nặng hợp lý: Tăng cân quá nhanh trong thai kỳ có thể gây áp lực lên các khớp, do đó bà bầu nên cố gắng duy trì cân nặng ở mức hợp lý, theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng: Các bài tập nhẹ nhàng giúp tăng cường sức mạnh cho các khớp và cơ bắp, đồng thời cải thiện sự linh hoạt, giúp giảm đau khớp. Bà bầu có thể tham khảo các bài tập yoga hoặc đi bộ nhẹ.
• Đảm bảo tư thế đúng khi làm việc: Việc duy trì tư thế đúng khi làm việc hoặc nghỉ ngơi sẽ giúp giảm áp lực lên các khớp tay. Đặc biệt, nếu bà bầu làm việc với máy tính, cần điều chỉnh bàn ghế sao cho thoải mái và hạn chế việc phải giữ một tư thế quá lâu.
• Chế độ ăn uống cân bằng: Một chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng như canxi, vitamin D, và omega-3 có thể giúp duy trì sức khỏe xương khớp, giảm nguy cơ viêm nhiễm và đau khớp.
• Nghỉ ngơi và giảm căng thẳng: Việc ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng sẽ giúp cơ thể bà bầu phục hồi tốt hơn, từ đó hạn chế các vấn đề về khớp và các cơ khác trong cơ thể.
• Hạn chế giữ tay trong các tư thế xấu: Để tránh tình trạng đau khớp do việc giữ tay quá lâu trong một tư thế, bà bầu nên thường xuyên thay đổi vị trí tay và cử động ngón tay nhẹ nhàng khi làm việc hoặc sử dụng điện thoại.

Phương pháp điều trị

Việc điều trị đau khớp ngón tay ở bà bầu cần phải phù hợp với tình trạng cụ thể của từng người. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến, bao gồm cả thuốc Tây y, các biện pháp không dùng thuốc và y học cổ truyền.

Điều trị bằng thuốc

Việc sử dụng thuốc là một trong những phương pháp điều trị phổ biến đối với các triệu chứng đau khớp ngón tay, tuy nhiên, bà bầu cần phải hết sức cẩn trọng khi sử dụng thuốc để không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Dưới đây là một số loại thuốc được chỉ định trong trường hợp này:

• Paracetamol: Là một trong những thuốc giảm đau thông dụng và an toàn cho phụ nữ mang thai. Paracetamol có tác dụng giảm đau nhẹ đến vừa và giúp giảm cơn đau khớp ngón tay mà không ảnh hưởng đến thai nhi nếu sử dụng đúng liều lượng.
• Ibuprofen: Là một loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thường được dùng để giảm viêm và đau nhức khớp. Tuy nhiên, thuốc này chỉ nên sử dụng trong tam cá nguyệt thứ nhất và thứ hai, vì có thể gây ảnh hưởng xấu đến thai nhi nếu dùng trong tam cá nguyệt thứ ba.
• Diclofenac: Cũng thuộc nhóm NSAID, diclofenac có tác dụng giảm viêm và đau nhanh chóng. Tuy nhiên, bà bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc này, vì nó có thể có tác dụng phụ đối với thai nhi trong những tháng cuối thai kỳ.
• Corticosteroid: Trong những trường hợp viêm khớp nghiêm trọng hoặc viêm gân không đáp ứng với các loại thuốc giảm đau thông thường, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng corticosteroid như prednisone. Tuy nhiên, thuốc này cần được sử dụng dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.

Điều trị không dùng thuốc

Ngoài việc sử dụng thuốc, một số phương pháp điều trị không dùng thuốc cũng rất hiệu quả trong việc giảm đau và cải thiện tình trạng khớp ngón tay ở bà bầu. Các biện pháp này có thể được áp dụng kết hợp với các phương pháp khác để đạt hiệu quả tối ưu:

• Chườm lạnh hoặc chườm nóng: Chườm đá lạnh vào vùng khớp bị đau giúp làm giảm sưng và giảm đau tức thời. Ngược lại, chườm nóng có thể giúp thư giãn các cơ và giảm tình trạng cứng khớp, đặc biệt là vào buổi sáng.
• Thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập thể dục nhẹ nhàng giúp tăng cường sự linh hoạt và giảm đau khớp. Yoga cho bà bầu và các bài tập căng cơ nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện sự linh hoạt của khớp ngón tay, đồng thời giảm căng thẳng và mệt mỏi.
• Massage: Massage nhẹ nhàng ở các khớp ngón tay và cổ tay có thể giúp giảm căng thẳng, thư giãn cơ bắp và giảm cảm giác đau nhức. Bà bầu có thể tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng phương pháp này.
• Điều chỉnh tư thế: Việc điều chỉnh tư thế khi làm việc hoặc ngủ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm đau khớp. Đảm bảo không giữ tay trong một tư thế quá lâu và sử dụng bàn ghế phù hợp khi làm việc sẽ giúp giảm thiểu áp lực lên các khớp.

Điều trị bằng y học cổ truyền

Y học cổ truyền có nhiều phương pháp hỗ trợ giảm đau khớp ngón tay và cải thiện sức khỏe toàn diện cho bà bầu. Dưới đây là một số liệu pháp có thể áp dụng:

• Châm cứu: Đây là phương pháp sử dụng các kim châm vào các điểm huyệt trên cơ thể để cải thiện lưu thông máu, giảm đau và thư giãn cơ bắp. Châm cứu có thể giúp bà bầu giảm cơn đau khớp và cải thiện sức khỏe tổng thể mà không cần dùng thuốc.
• Sử dụng thảo dược: Một số loại thảo dược như đinh lăng, cam thảo, và nhũ hương được sử dụng trong y học cổ truyền để giảm đau và giảm viêm khớp. Các thảo dược này giúp cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức mạnh cho các khớp. Tuy nhiên, bà bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thảo dược nào.
• Xoa bóp thuốc: Một số bài thuốc xoa bóp từ các thảo dược có tác dụng giảm đau hiệu quả. Ví dụ như dầu gừng, dầu quế có tác dụng làm ấm và giảm đau, được sử dụng trong các bài massage để làm dịu cơn đau khớp ngón tay.
• Bấm huyệt: Các kỹ thuật bấm huyệt trong y học cổ truyền giúp làm giảm đau và thư giãn cơ thể. Việc bấm huyệt đúng cách có thể giúp cải thiện lưu thông khí huyết, giảm căng thẳng và giảm đau khớp.

Phương pháp điều trị đau khớp ngón tay ở bà bầu cần phải được điều chỉnh và cá nhân hóa để phù hợp với tình trạng cụ thể của từng người. Việc sử dụng thuốc, điều trị không dùng thuốc và các liệu pháp y học cổ truyền đều có thể giúp giảm đau hiệu quả, tuy nhiên bà bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.

Với những biện pháp điều trị hợp lý và kịp thời, bà bầu có thể giảm thiểu được tình trạng đau khớp ngón tay và cải thiện chất lượng cuộc sống trong suốt thai kỳ. Triệu chứng này sẽ không còn là vấn đề lớn nếu được điều trị đúng cách và có sự chăm sóc đúng mức.

Nguồn: Soytethainguyen