Vảy nến ở trẻ em: Nguyên nhân, Triệu chứng và Điều trị

Cập nhật lúc 17:00 - 15/01/2025

Đánh giá bài viết

Vảy nến ở trẻ em là một bệnh lý về da phổ biến, gây ra tình trạng da đỏ, bong vảy, ngứa và viêm nhiễm. Mặc dù bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng ở trẻ em, vảy nến thường gặp hơn vào độ tuổi từ 2 đến 10. Các triệu chứng có thể ảnh hưởng đến cả trẻ sơ sinh và trẻ lớn, khiến bé khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, vảy nến ở trẻ em không phải là bệnh lây nhiễm và có thể được kiểm soát hiệu quả với phương pháp điều trị phù hợp. Việc nhận diện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm thiểu sự phát triển của bệnh, đồng thời hạn chế nguy cơ tái phát sau này.

Định nghĩa và phân loại vảy nến ở trẻ em

Vảy nến là một bệnh lý về da, đặc trưng bởi hiện tượng da bị viêm, đỏ, bong vảy và có thể gây ngứa. Bệnh này xảy ra khi hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức, làm tế bào da phát triển nhanh chóng và gây ra sự tích tụ tế bào chết trên bề mặt da. Ở trẻ em, vảy nến có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào, nhưng phổ biến nhất là trên da đầu, khuỷu tay, đầu gối và phần lưng.

Vảy nến ở trẻ em có thể được phân thành một số loại khác nhau, tùy thuộc vào vị trí và biểu hiện của bệnh. Trong đó, vảy nến thể mảng là loại phổ biến nhất, biểu hiện bằng các mảng da đỏ, có vảy trắng bạc. Bên cạnh đó, vảy nến thể giọt (pustular) và vảy nến thể nấm (inverse psoriasis) cũng có thể xuất hiện nhưng ít gặp hơn. Đặc biệt, vảy nến có thể có ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách, gây ảnh hưởng đến sự phát triển và sinh hoạt của trẻ.

Triệu chứng vảy nến ở trẻ em

Triệu chứng vảy nến ở trẻ em có thể thay đổi tùy vào độ tuổi và mức độ nặng của bệnh. Tuy nhiên, các dấu hiệu chính thường gặp bao gồm da đỏ, khô và có vảy trắng hoặc bạc. Các vùng da bị tổn thương thường ngứa và có thể dẫn đến viêm. Vảy nến ở trẻ em cũng có thể làm cho da trở nên dày và nứt nẻ, gây cảm giác khó chịu cho trẻ, đặc biệt là ở những vị trí như khuỷu tay, đầu gối hoặc da đầu.

Đối với trẻ sơ sinh, triệu chứng vảy nến có thể gây khó khăn trong việc nhận diện do các biểu hiện có thể tương tự như bệnh chàm hoặc dị ứng. Da của trẻ có thể xuất hiện những mảng đỏ, dày và có vảy trắng, thường gặp ở những nếp gấp trên cơ thể như cổ, nách, hoặc bẹn. Nếu không được chăm sóc đúng cách, vảy nến có thể phát triển và lây lan ra các khu vực khác, gây khó khăn trong việc điều trị.

Nguyên nhân gây vảy nến ở trẻ em

Vảy nến ở trẻ em có thể được kích hoạt bởi nhiều yếu tố khác nhau, từ yếu tố di truyền đến môi trường sống. Dưới đây là một số nguyên nhân chủ yếu:

Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh vảy nến hoặc các bệnh tự miễn khác, nguy cơ mắc bệnh vảy nến ở trẻ em sẽ cao hơn. Di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc làm tăng khả năng mắc bệnh.
Hệ miễn dịch suy yếu: Bệnh vảy nến xảy ra khi hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức, khiến các tế bào da sản sinh nhanh chóng và tích tụ thành các mảng vảy. Trẻ em

Biến chứng vảy nến ở trẻ em

Vảy nến có thể gây ra một số biến chứng nếu không được điều trị kịp thời, đặc biệt là đối với trẻ em. Những biến chứng này có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sự phát triển của trẻ. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến:

Nhiễm trùng da: Khi vảy nến làm da bị nứt nẻ và bong vảy, có thể tạo cơ hội cho vi khuẩn, virus xâm nhập và gây nhiễm trùng. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em, khi hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện.
Ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất: Những mảng vảy nến xuất hiện ở các vùng như đầu gối, khuỷu tay có thể khiến trẻ gặp khó khăn trong việc vận động. Việc hạn chế cử động có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất của trẻ, đặc biệt là khi bệnh kéo dài.
Vấn đề tâm lý: Vảy nến gây ngứa ngáy và khó chịu, khiến trẻ không thể tập trung vào các hoạt động học tập và vui chơi. Đồng thời, sự xuất hiện của các mảng vảy trên da có thể gây tự ti, ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ em, nhất là khi chúng bước vào giai đoạn xã hội hóa.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh tự miễn: Vảy nến là một bệnh tự miễn, có thể dẫn đến việc phát triển các bệnh lý khác liên quan đến hệ miễn dịch, chẳng hạn như viêm khớp vảy nến, làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến các bộ phận khác trong cơ thể.

Chẩn đoán vảy nến ở trẻ em

Chẩn đoán vảy nến ở trẻ em cần dựa vào các dấu hiệu lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng. Mặc dù bệnh này dễ nhận diện qua các triệu chứng, nhưng để có chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ thực hiện một số bước như sau:

Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra các tổn thương trên da của trẻ, xem xét vị trí, kích thước và đặc điểm của các mảng vảy. Các triệu chứng này thường dễ nhận diện, đặc biệt là ở những vùng như khuỷu tay, đầu gối hoặc da đầu.
Xét nghiệm máu: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu làm xét nghiệm máu để kiểm tra sự bất thường của hệ miễn dịch. Điều này giúp loại trừ các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự như vảy nến.
Sinh thiết da: Khi cần thiết, bác sĩ có thể lấy mẫu da từ vùng tổn thương để xét nghiệm dưới kính hiển vi. Sinh thiết da giúp xác định chính xác tình trạng viêm và sự thay đổi cấu trúc của da, từ đó giúp chẩn đoán vảy nến chính xác hơn.
Đánh giá tiền sử bệnh lý: Bác sĩ cũng sẽ hỏi về tiền sử bệnh lý của gia đình, vì yếu tố di truyền có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển vảy nến. Nếu có người thân trong gia đình mắc bệnh vảy nến, nguy cơ mắc bệnh của trẻ cũng sẽ cao hơn.

Khi nào cần gặp bác sĩ về vảy nến ở trẻ em

Việc phát hiện và điều trị vảy nến ở trẻ em càng sớm càng tốt sẽ giúp giảm thiểu biến chứng và cải thiện chất lượng sống của trẻ. Dưới đây là những tình huống khi bố mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ:

Khi các triệu chứng không thuyên giảm hoặc trở nên nghiêm trọng hơn: Nếu các mảng vảy nến trên da của trẻ không giảm sau khi áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà hoặc có xu hướng lan rộng ra các vùng da khác, cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để đánh giá tình trạng bệnh.
Khi trẻ có dấu hiệu nhiễm trùng da: Nếu các mảng vảy nến bị nứt nẻ, tiết dịch, có mủ hoặc sưng đỏ xung quanh, đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng. Trẻ cần được bác sĩ kiểm tra để có thể điều trị kịp thời.
Khi bệnh ảnh hưởng đến khả năng sinh hoạt của trẻ: Nếu vảy nến gây khó khăn cho trẻ khi vận động, học tập hoặc vui chơi, khiến trẻ không thể tham gia các hoạt động hàng ngày một cách bình thường, điều này cần được bác sĩ xem xét.
Khi có dấu hiệu đau hoặc viêm khớp: Một số trẻ em mắc bệnh vảy nến có thể phát triển viêm khớp vảy nến, gây đau và sưng khớp. Nếu trẻ có dấu hiệu đau khớp, đi lại khó khăn, hoặc không thể sử dụng tay, chân như bình thường, bố mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Khi trẻ có dấu hiệu căng thẳng hoặc lo âu: Vảy nến có thể gây ra những tác động tâm lý, khiến trẻ cảm thấy tự ti hoặc lo âu về ngoại hình. Nếu trẻ có những thay đổi về hành vi, lo lắng quá mức về bệnh, bố mẹ nên tìm sự tư vấn từ bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia y tế.

Phòng ngừa vảy nến ở trẻ em

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn vảy nến ở trẻ em, nhưng cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp để giảm nguy cơ phát bệnh hoặc hạn chế tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một số cách phòng ngừa hiệu quả:

Dưỡng ẩm da thường xuyên: Da khô là yếu tố dễ làm vảy nến trở nên trầm trọng hơn. Do đó, việc giữ ẩm cho da của trẻ bằng các kem dưỡng da hoặc dầu dưỡng là rất quan trọng. Chọn các sản phẩm phù hợp với làn da của trẻ để tránh kích ứng.
Tránh các tác nhân kích thích: Những yếu tố như thời tiết lạnh, không khí khô hanh, hoặc các chất tẩy rửa mạnh có thể làm trầm trọng thêm bệnh vảy nến. Cha mẹ nên giúp trẻ bảo vệ làn da khỏi những tác nhân này, đặc biệt trong mùa đông khi không khí dễ làm da mất nước.
Giảm căng thẳng và lo âu: Căng thẳng là một yếu tố kích thích bệnh vảy nến. Để phòng ngừa vảy nến, cha mẹ nên tạo môi trường học tập và vui chơi thoải mái, khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất nhẹ nhàng để giảm lo âu.
Điều trị bệnh nhiễm trùng kịp thời: Nếu trẻ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm họng hoặc viêm da, cần điều trị sớm để tránh gây ra đợt bùng phát vảy nến. Chú ý đến việc phòng ngừa nhiễm trùng và giữ vệ sinh cá nhân cho trẻ.
Theo dõi tình trạng da của trẻ: Cha mẹ nên kiểm tra thường xuyên tình trạng da của trẻ, nhất là khi trẻ có các yếu tố nguy cơ như có người thân trong gia đình bị vảy nến. Phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh sẽ giúp can thiệp điều trị kịp thời, ngăn ngừa vảy nến trở nên nghiêm trọng hơn.

Phương pháp điều trị vảy nến ở trẻ em

Điều trị vảy nến ở trẻ em đòi hỏi sự kết hợp giữa các phương pháp điều trị hiện đại và chăm sóc đúng cách để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tái phát. Tùy thuộc vào mức độ và tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.

Điều trị bằng thuốc Tây y

Thuốc Tây y là phương pháp phổ biến trong việc kiểm soát vảy nến, đặc biệt đối với các trường hợp vảy nến nặng. Các loại thuốc này giúp giảm viêm, kiểm soát sự phát triển quá mức của tế bào da và ngăn ngừa tình trạng tái phát.

Kem bôi corticoid: Đây là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến để giảm viêm và làm dịu các triệu chứng ngứa ngáy. Các loại thuốc corticoid như Betamethasone hoặc Hydrocortisone thường được dùng cho trẻ em. Tuy nhiên, việc sử dụng corticoid cần phải tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ như teo da.
Thuốc ức chế miễn dịch: Thuốc ức chế miễn dịch giúp giảm hoạt động quá mức của hệ thống miễn dịch, từ đó làm giảm sự hình thành các mảng vảy trên da. Tacrolimus và Pimecrolimus là những thuốc được sử dụng trong điều trị vảy nến cho trẻ em, đặc biệt là khi bệnh xuất hiện ở vùng da nhạy cảm như da mặt hoặc vùng bẹn.
Thuốc sinh học: Đây là nhóm thuốc mới được sử dụng trong điều trị các trường hợp vảy nến nặng, khi các phương pháp khác không hiệu quả. Etanercept (Enbrel) là một loại thuốc sinh học được sử dụng để ức chế các phản ứng viêm trong cơ thể, giúp giảm sự xuất hiện của các mảng vảy nến.
Thuốc điều trị toàn thân: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều trị toàn thân nếu vảy nến lan rộng hoặc gây ra những triệu chứng nghiêm trọng. Methotrexate và Acitretin là hai loại thuốc thường được sử dụng, giúp giảm sự tăng trưởng tế bào da và điều trị tình trạng viêm trong cơ thể.

Điều trị bằng phương pháp chăm sóc tại nhà

Bên cạnh việc sử dụng thuốc, chăm sóc da đúng cách cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát vảy nến ở trẻ em. Các biện pháp chăm sóc này giúp giảm khô da, ngứa và hạn chế sự phát triển của bệnh.

Dưỡng ẩm thường xuyên: Sử dụng các kem dưỡng ẩm không có mùi và phù hợp với làn da nhạy cảm của trẻ là rất quan trọng. Các sản phẩm như Vaseline hoặc Aquaphor có thể giúp giữ ẩm cho da, ngăn ngừa tình trạng khô da và làm giảm sự bong tróc vảy.
Tắm nước ấm với yến mạch: Một số trẻ em có thể cảm thấy dễ chịu khi tắm với bột yến mạch hòa trong nước ấm. Bột yến mạch có tác dụng làm dịu da, giảm ngứa và viêm, đặc biệt khi trẻ bị vảy nến ở da đầu hoặc các vùng da rộng.
Tránh các yếu tố kích thích: Trẻ em mắc vảy nến cần tránh tiếp xúc với các tác nhân có thể làm kích hoạt bệnh, như xà phòng mạnh, nước nóng hoặc môi trường khô hanh. Việc chọn lựa sản phẩm tắm và chăm sóc da phù hợp sẽ giúp bảo vệ da của trẻ và giảm bớt các triệu chứng.

Điều trị bằng phương pháp điều trị tự nhiên

Bên cạnh các phương pháp điều trị y khoa, nhiều phụ huynh cũng tìm đến các biện pháp tự nhiên để hỗ trợ điều trị vảy nến. Mặc dù các biện pháp này không thay thế thuốc, nhưng có thể giúp giảm bớt triệu chứng và làm dịu da cho trẻ.

Dầu dừa: Dầu dừa có đặc tính dưỡng ẩm và kháng khuẩn, giúp làm mềm và giảm khô da. Việc bôi dầu dừa lên các vùng da bị vảy nến có thể giúp làm dịu các triệu chứng ngứa và giảm sự phát triển của vảy.
Lô hội (Aloe vera): Gel lô hội có tác dụng làm mát, giảm viêm và giúp phục hồi da. Dùng lô hội tươi bôi lên vùng da bị vảy nến có thể giúp giảm bớt cảm giác ngứa ngáy và viêm nhiễm, đặc biệt là khi vảy nến gây đau rát.
Tinh dầu tràm trà: Tinh dầu tràm trà có đặc tính chống viêm và kháng khuẩn, có thể giúp làm dịu da bị vảy nến. Một vài giọt tinh dầu tràm trà có thể pha với dầu nền như dầu dừa để thoa lên vùng da bị tổn thương.

Kết luận

Điều trị vảy nến ở trẻ em cần phải kết hợp các phương pháp y tế và chăm sóc đúng cách. Việc sử dụng thuốc Tây y như corticoid, thuốc sinh học hay thuốc ức chế miễn dịch giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Đồng thời, các biện pháp chăm sóc da và điều trị tự nhiên cũng góp phần làm giảm các triệu chứng khó chịu của vảy nến.

Nguồn: Soytethainguyen