Bệnh Viêm Nang Lông: Nguyên Nhân, Cách Chữa Hiệu Quả

Viêm nang lông là gì, phân loại?

• Định nghĩa: Viêm nang lông là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở nang lông - nơi sợi lông mọc ra, thường biểu hiện bằng các nốt sần đỏ, mụn mủ, đôi khi kèm theo ngứa và đau.
• Phân loại:
  • Theo vị trí:
    • Viêm nang lông ở mặt
    • Viêm nang lông ở lưng
    • Viêm nang lông ở ngực
    • Viêm nang lông ở mông
    • Viêm nang lông ở nách
    • ...
  • Theo mức độ:
    • Viêm nang lông nông (chỉ ảnh hưởng phần trên nang lông)
    • Viêm nang lông sâu (ảnh hưởng toàn bộ nang lông, có thể gây áp-xe)
  • Theo tính chất:
    • Viêm nang lông cấp tính (xuất hiện đột ngột, triệu chứng rõ rệt)
    • Viêm nang lông mạn tính (kéo dài, tái phát nhiều lần)

Triệu chứng viêm nang lông

• Nốt sần đỏ: Đây là triệu chứng điển hình của viêm nang lông. Các nốt sần đỏ thường xuất hiện xung quanh nang lông, có thể kèm theo đau và ngứa.
• Mụn mủ: Nang lông bị viêm có thể hình thành mụn mủ, chứa đầy mủ trắng hoặc vàng.
• Ngứa: Ngứa là triệu chứng thường gặp của viêm nang lông, có thể khiến người bệnh gãi nhiều và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm.
• Đau: Một số trường hợp viêm nang lông có thể gây đau, đặc biệt là khi có mụn mủ lớn hoặc áp xe.

Nguyên nhân gây viêm nang lông

• Vi khuẩn: Viêm nang lông thường do vi khuẩn Staphylococcus aureus gây ra. Vi khuẩn này xâm nhập vào nang lông qua các vết thương nhỏ hoặc lỗ chân lông bị tắc nghẽn.
• Nấm: Một số loại nấm cũng có thể gây viêm nang lông, đặc biệt là ở những vùng da ẩm ướt như nách, bẹn.
• Cạo lông, nhổ lông: Cạo lông hoặc nhổ lông không đúng cách có thể làm tổn thương nang lông, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
• Mặc quần áo quá chật: Quần áo quá chật có thể cọ xát vào da, gây kích ứng và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
• Hệ miễn dịch suy yếu: Người có hệ miễn dịch suy yếu dễ mắc viêm nang lông hơn.
• Tiểu đường: Bệnh tiểu đường làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da, bao gồm cả viêm nang lông.

Bị viêm nang lông có nguy hiểm không?

Mặc dù viêm nang lông thường là một tình trạng nhẹ và tự khỏi, nhưng trong một số trường hợp, nó có thể dẫn đến các biến chứng sau:

• Áp xe: Đây là một túi mủ hình thành dưới da do nhiễm trùng lan rộng. Áp xe có thể gây đau nhức, sưng tấy, và cần được dẫn lưu bởi bác sĩ.
• Nhiễm trùng lan rộng: Trong một số trường hợp hiếm gặp, nhiễm trùng có thể lan rộng đến các mô xung quanh hoặc thậm chí vào máu, gây nhiễm trùng huyết - một tình trạng nghiêm trọng đe dọa tính mạng.
• Sẹo: Viêm nang lông nặng hoặc tái phát nhiều lần có thể để lại sẹo trên da, ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
• Rụng tóc: Viêm nang lông mạn tính có thể làm tổn thương nang lông, dẫn đến rụng tóc vĩnh viễn.
• Tăng sắc tố sau viêm: Sau khi viêm nang lông lành lại, vùng da đó có thể bị tăng sắc tố, tức là trở nên sẫm màu hơn so với vùng da xung quanh.

Chẩn đoán viêm nang lông

• Khám lâm sàng: Bác sĩ da liễu sẽ quan sát các tổn thương trên da, đánh giá mức độ viêm nhiễm, vị trí và phạm vi tổn thương.
• Hỏi bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi về các yếu tố nguy cơ như tiền sử cạo lông, nhổ lông, sử dụng mỹ phẩm, mặc quần áo chật, bệnh lý nền,...
• Xét nghiệm vi sinh: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể lấy mẫu mủ hoặc dịch từ nang lông để nuôi cấy và xác định vi khuẩn hoặc nấm gây bệnh.
• Sinh thiết da: Ít khi được thực hiện, chỉ định khi nghi ngờ các bệnh lý da liễu khác có triệu chứng tương tự viêm nang lông.

Đối tượng có nguy cơ cao

• Người thường xuyên cạo lông, nhổ lông hoặc tẩy lông: Các phương pháp làm đẹp này có thể gây tổn thương nang lông, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
• Người có làn da dầu: Da dầu tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
• Người mắc bệnh tiểu đường: Bệnh tiểu đường làm suy yếu hệ miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng da.
• Người béo phì: Người béo phì thường có nhiều nếp gấp da, tạo môi trường ẩm ướt cho vi khuẩn phát triển.
• Người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch: Các loại thuốc này làm suy yếu hệ miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng da.
• Người thường xuyên tiếp xúc với hóa chất hoặc các chất kích ứng: Điều này có thể gây tổn thương da và làm tăng nguy cơ viêm nang lông.

Phòng ngừa bệnh viêm nang lông

• Vệ sinh da sạch sẽ: Tắm rửa hàng ngày bằng xà phòng dịu nhẹ.
• Tránh cạo lông, nhổ lông quá thường xuyên: Nếu cần cạo lông, hãy sử dụng dao cạo mới và sạch, cạo theo chiều lông mọc.
• Mặc quần áo thoải mái: Tránh mặc quần áo quá chật hoặc làm từ chất liệu gây kích ứng da.
• Giữ da khô thoáng: Tránh để da ẩm ướt quá lâu, đặc biệt là ở những vùng da dễ bị viêm nang lông như nách, bẹn.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, và ngủ đủ giấc để tăng cường hệ miễn dịch.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

• Tình trạng viêm nang lông không cải thiện hoặc trở nặng sau vài ngày tự điều trị tại nhà.
• Viêm nang lông lan rộng ra nhiều vùng da khác.
• Xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, ớn lạnh, sưng hạch bạch huyết.
• Có mụn nhọt lớn, đau đớn hoặc áp xe.
• Người bệnh có bệnh lý nền như tiểu đường, suy giảm miễn dịch hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
• Viêm nang lông tái phát thường xuyên.

Các cách điều trị viêm nang lông

Điều trị nội khoa (dùng thuốc)

Mục đích chính của việc dùng thuốc trong điều trị viêm nang lông là nhằm:

• Tiêu diệt tác nhân gây bệnh: Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc kháng nấm để loại bỏ vi khuẩn hoặc nấm gây viêm nhiễm nang lông.
• Giảm viêm: Sử dụng các thuốc có tác dụng chống viêm để làm giảm sưng, đỏ, đau và ngứa.
• Ngăn ngừa tái phát: Một số loại thuốc giúp thông thoáng lỗ chân lông, kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn, từ đó giảm nguy cơ viêm nang lông tái phát.

Các loại thuốc phổ biến:

• Thuốc bôi:
  • Kháng sinh: Các loại kem hoặc thuốc mỡ kháng sinh như mupirocin (Bactroban), clindamycin (Dalacin T), erythromycin, gentamicin... được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn gây viêm.
  • Benzoyl peroxide: Có tác dụng diệt khuẩn và giảm viêm, thường dùng trong trường hợp viêm nang lông nhẹ và mụn trứng cá. Một số sản phẩm phổ biến chứa benzoyl peroxide bao gồm Oxy 5, Panoxyl, Brevoxyl.
  • Retinoid: Các loại kem chứa tretinoin (Retin-A) hoặc adapalene (Differin) giúp thông thoáng lỗ chân lông, ngăn ngừa tắc nghẽn và tái phát viêm nang lông.
• Thuốc uống:
  • Kháng sinh: Được chỉ định trong trường hợp viêm nang lông nặng, lan rộng, tái phát nhiều lần hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân. Các loại kháng sinh thường được sử dụng bao gồm dicloxacillin, cephalexin, doxycycline...
  • Isotretinoin: Đây là một loại thuốc mạnh, thường được sử dụng trong trường hợp viêm nang lông nặng, mãn tính, kháng trị với các phương pháp điều trị khác. Isotretinoin có nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng, cần được sử dụng dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Thương hiệu phổ biến là Roaccutane.

Các thủ thuật

Mục đích của việc dùng thủ thuật trong điều trị viêm nang lông là giải quyết các trường hợp viêm nang lông nặng, không đáp ứng với thuốc hoặc tái phát nhiều lần. Các phương pháp phổ biến gồm:

• Rạch và dẫn lưu áp xe: Áp dụng trong trường hợp có áp xe lớn, giúp thoát mủ và giảm viêm. Thủ thuật này thường được thực hiện bởi bác sĩ hoặc nhân viên y tế có kinh nghiệm.
• Triệt lông bằng laser: Đây là phương pháp hiện đại giúp loại bỏ nang lông vĩnh viễn, giảm nguy cơ tái phát viêm nang lông. Tuy nhiên, phương pháp này có thể tốn kém và cần nhiều lần điều trị.

Lưu ý: Việc điều trị viêm nang lông cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ da liễu. Tự ý sử dụng thuốc hoặc áp dụng các phương pháp điều trị không đúng cách có thể làm tình trạng viêm trở nên nặng hơn hoặc gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.

So sánh ưu, nhược điểm của các cách chữa viêm nang lông

Bệnh viêm nang lông tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây ra nhiều phiền toái và ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Hãy chủ động phòng ngừa và điều trị bệnh để có làn da khỏe mạnh và tự tin.